Piyasa değeri (Market Cap), halka açık bir işletmenin dolaşımdaki tüm hisse senetlerinin para cinsinden toplam değerini ifade eder. Temelde hisse senedinin mevcut fiyatıyla toplam hisse sayısının çarpımı yoluyla elde edilir. Hisse fiyatında suni bir yükseklik veya düşüklük olmaması (yani piyasanın iyi işlediği) varsayımı altında piyasa değeri şirketi, şirket performansını, yatırım potansiyelini vb. değerlendirmek üzere kullanılan yararlı ölçütlerden biridir.
Aşağıdaki tabloda piyasa değeri bakımından en büyük olan 60 yapay zeka (YZ) şirketine ilişkin veriler USD bazında yer almaktadır.
Kaynaklar: TÜİK Raporu (28 Şubat 2025, 54163)
İlk bakışta toplam 16 trilyon dolar gibi bir toplamdan bahsettiğimiz görülmektedir. Bu gerçekten de çok büyük rakamdır. Türkiye’nin 2024 yılında gerçekleşen Gayrı Safi Yurt İçi Hasılası’nın (o yıl üretilen ve satılan tüm malların ve hizmetlerin piyasa değeri) 1,3 trilyon dolar olduğu düşünürse sadece 60 şirketin o anki piyasa değerinin ne kadar devasa olduğunu anlamak daha kolay olabilir.
Meseleye ülkeler bazında baktığımızda ise ezici bir hacmin ABD’de toplandığı görülmektedir. Bunun yanı sıra Çin, İsrail ve BAE’nin diğer ülkelerden ayrışması da dikkat çekicidir.
Belki tek başına piyasa değeri ülkelerin YZ bakımından ulaştıkları yeri tam olarak göstermiyor olmayabilse de epey güçlü bir fikir vermektedir.
Önde gelen otomotiv şirketleri (62 adet) için piyasa değerinin 2,73 T USD olduğu, ilaç şirketleri için (768 adet) 5,5 T USD, bankalar için (681 adet) 11,2 T USD, telekomünikasyon için (205 adet) 3,1 T USD olduğunu göz önüne alacak olursak YZ ekonomisinin büyüklüğü hakkında daha kolay fikir sahibi olmamız mümkün olabilir.
Öyle görünmektedir ki sadece teknoloji değil ekonomi de değişmektedir. Gelecekte para kazanılacak iş alanları, meslekler, yetkinlikler yeni paradigma doğrultusunda evrilmektedir.
Ülkelerin, eğitim sistemlerinin, işletmelerin ve bireylerin bu yeni gerçeklik doğrultusunda oluşan kategoriler göz önünde bulundurularak planlarını yapmaları, çabalarını ve yatırımlarını buna göre oluşturmalarında yarar bulunmaktadır.