Nöbetçi Eczaneler
SGK borçlarıyla başlayan tartışmalar, belediyelerin finansman kaynaklarının daralmasıyla derinleşirken, dış borçlanma olanaklarının büyük ölçüde ortadan kalkması ve arsa üretimi ile gelir paylarına ilişkin uygulamaların sıkıntıları artırdığı belirtildi.
Ekonomim’den Mehmet Kaya’nın haberine göre, belediyelerin finansal sorunlarının çözümü için iktidar ve muhalefet partilerinden belediye başkanlarının katılımıyla bir girişim oluşturuldu. Bu kapsamda Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile ayrı ayrı görüşmeler yapıldı. Karalar, özellikle Cevdet Yılmaz’la gerçekleştirdiği görüşmede, borçların yeniden yapılandırılması için kapsamlı öneriler sunduklarını ifade etti.
Borçlarda enflasyonun etkisi göz ardı ediliyor
Karalar, belediyelerin borçlarıyla ilgili eleştirilerde, özellikle enflasyonun etkisiyle borç tutarlarının doğal olarak yükseldiğinin hesaba katılmadığını belirtti. Bu yüzden borç yapılandırmasında geçmiş dönem faizlerinin silinmesi, düşük faizle yapılandırma ya da önce anaparanın ödenip ardından faizin tahsil edilmesi gibi yöntemler önerildi. Ayrıca, faizlerin tamamen silinip borcun 12 aya yayılması da seçenekler arasında yer aldı.
Mevcut yapılandırmalarda vadelerin 46 aya kadar uzadığına dikkat çeken Karalar, önerdikleri 12 aylık vadeyle devletin daha hızlı gelir elde edebileceğini vurguladı.
Borç stoku temizlenmeli, yeniden borçlanma önlenmeli
Karalar, belediyelerin yeni borç yükü altına girmemesi için öncelikle mevcut borç stokunun çözülmesi gerektiğini söyledi. Bunun ardından merkezi yönetimin gelir paylarını aktarırken belediyelerin borçlarının kesilmesi yönünde adımlar atılabileceğini belirtti.
Arsa üretme yetkisinin kısıtlanması borç sorununu derinleştirdi
Edinilen bilgilere göre, belediyelerin borç ödeme ve gelir yaratmada önemli bir yöntem olarak kullandığı arsa üretme yetkisinin sınırlandırılması da borçların artmasında etkili oldu. Bu konuda belediyelerin rahatsız olduğu ve Belediyeler Birliği’nin bu yetkinin geri verilmesi için girişimlerde bulunduğu öğrenildi.
Belediyelerin toplam finansal borcu 5,5 Milyar doları aştı
Büyükşehir belediyelerinin başını çektiği belediyelerin, finansal kuruluşlara olan iç ve dış borçları ile kamu kurumlarına çeşitli vergi ve proje yükümlülüklerinden kaynaklanan borçları bulunuyor. Ayrıca SGK’ye olan borçlar da belediyelerin finansal yükünü artırıyor.
Prof. Dr. Hakkı Hakan Yılmaz’ın 2023 verilerine göre, belediyelerin banka ve finans kuruluşlarına olan toplam borç stoku 5 milyar 494 milyon dolar düzeyinde. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ise belediyelerin SGK’ye olan borcunun yaklaşık 167 milyar TL olduğunu kamuoyuna duyurmuştu.