Nöbetçi Eczaneler
Ramazan ayının sona ermesine 3 hafta kadar bir zaman kalmışken, emeklilerin bu yıl ne kadar bayram ikramiyesi alacağı sorusu henüz yanıtlanmış değil. İkramiye miktarı konusundaki belirsizlik en çok haber sitelerinin hoşuna gidiyor olmalı. Çünkü bu konuyu hemen her gün haberleştirerek, daha doğrusu habere benzeyen metinler oluşturarak bol bol tık alıyorlar. Zira milyonlarca emekli bayram ikramiyesini sabırsızlıkla bekliyor ve cebine tam olarak kaç lira gireceğini merak ediyor.
Emeklilere bayram ikramiyesi müjdesi ilk olarak 2018 yılında verilmişti. Net asgari ücretin 1603 lira olduğu bir dönemde her iki dini bayramda da 1000 lira ikramiye almak hiç de fena değildi. Ancak zaman içinde ikramiye miktarı enflasyon ve asgari ücrete kıyasla çok yavaş artınca, yarattığı heyecan ve alım gücü de oldukça azaldı. Başlangıçtaki 1000 liralık ikramiye 2021’de 1.100, 2023’te 2 bin ve son olarak geçtiğimiz yıl 3 bin liraya yükseltildi.
Aşağıdaki grafikte 2018’den bu yana emeklilere verilen bayram ikramiyelerinin alım gücünün ne kadar azaldığı göstermeye çalıştım. Bu amaçla son 7 yılda Şeker ve Kurban Bayramları’nın kutlandığı aylardaki TÜFE değerlerini ve net asgari ücret miktarlarını kullanarak iki adet ‘reel bayram ikramiyesi endeksi’ oluşturdum. Grafikte mavi renkle gösterilen endeks ikramiye miktarının TÜFE ile, kırmızı renkli endeks ise asgari ücret ile düzeltilmiş hâli.
Görüldüğü üzere yıllar içinde emeklilere verilen bayram ikramiyelerinin alım gücünde büyük bir azalma yaşanmış. Geçtiğimiz yılın Kurban Bayramı itibarıyla, başlangıçta 100 olan endeks değerleri 46,2 ve 28,3’e kadar düşmüş. Yani asgari ücret bazında çok daha büyük bir kayıp yaşamış emekliler.
Eğer medyada dile getirilmekte olduğu şekilde bayram ikramiyesi bu yıl 4 bin liraya yükseltilirse yeni endeks değerleri sırasıyla 48,4 ve 29,0 olacak. (Henüz kaç çıkacağını bilmediğimiz mart ayı enflasyonunu yüzde 2,5 olarak aldım.) Yani, ikramiyeye yapılacak olan yüzde 33’lük artış kabaca son hicri yılın kayıplarını telafi etmiş olacak. Ama tabii ki 2018’in çok gerisinde kalmaya devam edeceğiz. Bayram ikramiyesinin 2018 yılındaki alım gücüne geri dönebilmesi için TÜFE kullanılarak yapılan hesaba göre 8.270 liraya, asgari ücret kullanılarak yapılan hesaba göre ise 13.790 liraya yükseltilmesi gerekiyor.
Dileriz emeklilerin mübarek günlerdeki duaları kabul olur ve hükümetten ikramiye miktarı için 4 bin liranın çok ötesine geçen bir müjde gelir.