TSKB Ekonomik Araştırmalar tarafından hazırlanan İklime Dair’in 13’üncü ve bu yılki son sayısında perspektif ve isim değişikliğine gidildi. Bundan sonra daha geniş bir çerçeveyle ve “Ekosisteme Dair” ismiyle yayınlanacak çalışma, Dünya’nın yaşadığı sıkıntıların iklim krizini kapsayan ama bununla sınırlı olmayan ögeleri olduğuna işaret ediyor. “Ekosisteme Dair” yeni dönemde iklim krizinin yanında biyoçeşitlilik, kirlilik ve doğa gibi pek çok önemli konuyu da eksenine alıyor.
TSKB Ekonomik Araştırmalar’ın periyodik yayını İklime Dair, 2023 yılının son sayısında perspektifini değiştiriyor ve 2024 senesine yeni ismi “Ekosisteme Dair” ile merhaba diyor. İçinde iklim, biyoçeşitlilik, kirlilik ve doğanın çok yönlü yer aldığı ‘ekosistem’ isminin özellikle tercih edildiği rapor, yeni dönemde konuya ilişkin daha kapsamlı araştırmalara yer verecek.
Ekosistem krizine ilişkin çözümlerin “doğa pozitif” olması büyük önem taşıyor. Bir ekosistem krizi yaşandığına ve bu krize ilişkin çözümlerin doğayı onaran bir bütünlükte olması gerektiğine dikkat çeken “Ekosisteme Dair” ‘doğa pozitif’ kavramının altını çiziyor. Gezegenin içinde bulunduğu krizin sadece bir iklim krizi olmadığını, iklim nötr veya net sıfır emisyon hedeflerini tutturmanın ötesine geçip, ekosisteme pozitif katkı sunmanın gerekliliğine de işaret ediyor.
Dünyanın 4,3 milyar yıllık tarihini 24 saatlik bir zaman dilimine yayarsak, sadece son 1,5 saniyede doğa sahnesine çıkan insanların kendi elleriyle yarattığı bir yok oluşu önlemek için doğa pozitif olma vakti diyen Ekosisteme Dair, bu sayıda Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin Dubai’de gerçekleşen 28’inci Taraflar Konferansı’nı da (COP 28) mercek altına alıyor. Tüm dünyanın ekosistem krizi konusunda gözünün üstünde olduğu COP, bu yıl 100 binden fazla katılımcıyı ağırladı. Zirvede, fosil yakıtların ve iklim krizinden en kötü etkilenen ülkelerin yaşadığı kayıp ve zararın telafi edilmesine ilişkin kurulan fonun ana gündem olduğu zirveye aktif katılım gösteren TSKB Ekonomik Araştırmalar’ın izlenimlerinin yer aldığı raporda öne çıkan diğer önemli başlıklar ise şöyle;
- 2017 yılında 884 adet olan iklim davaları ve ekosistem krizine ilişkin duruşmalar 2022 yılında 2 bin 500 adede yükseldi.
- 2021 ve 2022 yıllarında ortalama 1,26 trilyon dolar seviyesinde gerçekleşen küresel iklim finansmanı akışı küresel gayri safi yurtiçi hasılanın yalnızca yüzde 1’i.
- Küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlandırmak için gereken iklim finansmanı 2030 itibarıyla 9 trilyon dolar olacak.
- İklim Politikaları İnisiyatifi (Climate Policy Initiative -CPI) raporuna göre, 2021 ve 2022 yıllarında ortalama küresel iklim finansmanı akımı 1,26 trilyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu rakam önceki iki yıllık döneme oranla %94’lük bir artışı ifade ediyor.
- Lancet’in 2023 Küresel Raporu’nda aşırı sıcaklar nedeniyle 2022 yılında yaşanan 490 milyar saatlik çalışma süresi kaybının küresel GSYH’nin 863 milyar dolar küçülmesine dikkat çekiliyor.
