Son zamanlarda sıkça adını duyduğumuz yeni bir varlık türü dikkat çekiyor: Gerçek Dünya Varlıkları (RWAs). Geleneksel finans ve Web3 ile gerçek köprüler kuran varlıklar, yatırımla ilişkimizde devrim yaratma potansiyeline sahip olabilir. Maliyet tasarrufları, dijitalleştirilmiş süreçler, artan verimlilik sayesinde sermaye piyasalarını geliştirme gücüne sahip yöneticiler, nihayet Blockchain teknolojisinin potansiyelini anlamaya başlıyor.
Gerçek Dünya Varlıkları (RWAs), dijital spektrumun dışında var olan maddi varlıkları temsil eden kripto token kategorisidir. Tahvillerden gayrimenkule, hammaddelere, makinelere kadar çeşitlilik gösterebilirler. RWA’lar bu varlıkların Merkezi Olmayan Finans (DeFi) ekosistemi içinde kendine yer bulmasına olanak tanır. Çoğu zaman erişilemeyen finansal araçlara erişimi artırarak yeni uygulama ufukları açar. Bireylerin, işletmelerin sahip olduğu, gelecekte ekonomik fayda sağlaması beklenen, değeri olan nesneler, mülkler satış ya da ruhsatlandırma yoluyla değere dönüştürülebilir.
Tokenleştirilen maddi varlıklar bir blok zincirinde tokenler olarak temsil edilebilir. Dijital platformlarda satın alınmasını, satılmasını, ticaretini hem kolay hem de güvenli hale getirirler. Geleneksel varlıkların dijital teknolojiyle birleştirilmesi, likiditeyi, erişilebilirliği, şeffaflığı artırmayı, alıcılar ile varlık sahiplerinin deneyimini iyileştirmeyi amaçlar. Ne yazık ki, geleneksel varlıklara erişim, giriş engelleri, düzenleyici, coğrafi kısıtlamalar, likidite sorunları gibi birçok faktör nedeniyle sınırlıdır. Gayrimenkul, emtialar için genellikle önemli başlangıç yatırımı gereklidir.
Varlık erişilebilirliğinde önemli rol oynuyorlar
Benzer şekilde, tahvillere yapılan makul yatırımda, yüksek miktarda harcamanın yanı sıra katılım öncelikle zengin olan kişilerle sınırlandırılır. Düzenlemeler, yetki alanları, coğrafi konumlar varlık erişilebilirliğinde çok önemli rol oynar. Farklı ülkelerde, varlık sahipliği, yatırıma ilişkin düzenlemeler uluslararası katılımcıların yatırım yapmasını engelleyebilir. Kurumsal yardım olmadan yatırımı neredeyse imkansız hale getirebilir.
Anlık likiditeden yoksun varlıkları nakde dönüştürmek uzun ve karmaşık bir süreç olabilir. RWA kripto tokenleri, geleneksel finansal varlıkların doğasında var olan zorluklara yenilikçi çözümler sunuyor. Sundukları faydalardan biri, giriş engellerini azaltma yeteneğidir. Gerçek dünyadaki varlıkların (gayrimenkul, tahvil v.b) kısmi mülkiyetinin bir kısmını temsil eden tokenlerin satın alınmasını mümkün kılıyorlar. Blockchain teknolojisinin küresel doğası, coğrafi, düzenleyici kısıtlamaları ortadan kaldırıyor. Başlangıçtaki sermaye ihtiyacını azaltarak, daha önce bu pazarlardan dışlanmış olan insanlara erişilebilirliği genişletiyorlar.
Sonuçta tokenizasyonun özü, maddi varlıkları daha küçük, daha sindirilebilir birimlere bölme yeteneğinde yatar. Mekanizma yalnızca yatırımlara erişimi demokratikleştirmekle kalmıyor, aynı zamanda çeşitli, kapsayıcı varlık sahipliği ortamının önünü açıyor. Yapılan bir araştırma, 1 Ocak ile 30 Eylül 2023 arasında RWA pazarının önemli büyüme kaydettiğini gösterdi; Blockchain’deki RWA (stablecoin’ler hariç) 2023’te 1,05 milyar dolar arttı. Hazine, gayrimenkul ve özel kredi büyümenin %82’sine, yani 855 milyon dolara katkıda bulundu.
Aktif zincir üstü özel kredi kredileri 210,5 milyon dolar, hazine bonosu, diğer tahviller bu dönemde 557 milyon dolar arttı. Bir dizi kripto platformu, gerçek dünya varlıklarının tokenleştirilmesiyle ilgileniyor. Bunlar arasında GoldFinch, Centrifuge, TrueFi, Maple Finance ve DeFi öncüsü MakerDAO yer alıyor. Maker’ın ‘Oyun Sonu Planı’, DAI stablecoin’ini, gerçek dünya varlıkları ile desteklenen, serbestçe hareket eden bir varlık haline getirmeyi öneriyor.
Kripto ekosistemine ivme kazandırıyor
Başlangıçta gayrimenkul, değerli metaller gibi alanlara odaklanan RWA’lar, varlık paletini genişletti. Lüks ürünler, endüstriyel ekipmanlar, hatta platformunda 330 milyon dolardan fazla ödenmemiş kurumsal krediye sahip olan Maple Finance da bulunuyor. Yani RWA’lar, borçlardan oluşan varlıkları temsil ediyor. Blockchain, DeFi alanlarına entegrasyonları, yenilik, büyüme çağrısında bulunan Ejderha Yılı’nda, kripto ekosistemine ivme kazandırıyor. Finansal devler artık yenilikçi, yaratıcı teknolojinin potansiyel faydalarını sergiliyor. Goldman Sachs, geleneksel varlıkları tokenize etmek için dijital varlık platformu (GS DAP) başlattı. Monetary Authority of Singapore – MAS (Singapur Para Otoritesi), varlık tokenizasyonunu Project Guardian aracılığıyla test ediyor.
Geçen yıl BAE, sanal varlıklarla ilgilenen finans kurumlarına yönelik kara para aklamayı önleme, terörle mücadele kılavuzu yayınladı. Eski finans kurumları fonlar için blockchain teknolojisine başvuracak.
2024 gerçek dünya varlıklarının yılı olabilir. İnsanların yatırım ve varlık yönetimine yaklaşım biçimi yeniden tanımlanacak.
İletişimci ve yazar Rachel Aysen Odacıoğlu, Türkiye'de bir kripto platformunda basın, proje ve halka ilişkiler görevini üstlendi. Kripto paralarla ilgili etkinlikler gerçekleştirdi. Çeşitli konularda dergilere yazılar yazdı. Aynı zamanda Türkiye'nin tanınmış markaları, global lüks markalara iletişim danışmanlığı görevini halen sürdürmektedir.
