Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın kasım ayı dış ticaret rakamlarını açıkladığı toplantıda ihracat verilerine ilişkin bir değerlendirmede bulundu.
Gültepe, Türkiye ekonomisinin üçüncü çeyrekte yüzde 2,1 büyüdüğünü belirtirken, net ihracatın büyümeye katkısının ise 2,2 puan olduğunu dile getirdi. Türkiye’nin ihracatla yükseleceğini ifade eden Gültepe, ihracatın ekonominin dinamosu olmaya devam ettiğini vurguladı.
Kasım ayında istenilen rakamlara ulaşılamadığını belirten Gültepe, “Kasımda 22,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,1 eksideyiz. Bu rakamla birlikte 11 ayda 238,5 milyar dolara ulaştık. Hizmet ihracatında da 9 aylık veriler elimizde. 9 aylık hizmet ihracatımız yüzde 7,4 artışla 86,4 milyar dolara ulaştı” diye konuştu.
Alt gruplara bakıldığında ilk üç sırada sırasıyla 43,1 milyar dolarla seyahat, 16,7 milyar dolarla yolcu taşımacılığı ve 10,1 milyar dolarla navlunun yer aldığını aktaran Gültepe, Hizmet İhracatçıları Birliğinin tahminine göre ekim ve kasım aylarında toplam 20,5 milyar dolarlık hizmet ihracatı gerçekleştirildiğini de belirten Gültepe, böylelikle hizmet ihracatında 11 ayda 107 milyar doların aşılacağının rahat bir şekilde söylenebileceğini açıkladı.
“Kasımda 9 sektör ihracatında düşüş yaşandı”
Gültepe, mal ihracatında sektörlere dair ise şunları belirtti:
“İlk 5 sektörümüz 3,24 milyar dolarla otomotiv, 2,54 milyar dolarla kimya, 1,49 milyar dolarla hazır giyim, 1,46 milyar dolarla elektrik-elektronik, ve 1,26 milyar dolarla çelik sektörleri oldu. Oransal olarak ihracatını en fazla artıran sektörlerimiz, yüzde 57 ile zeytin ve zeytinyağı, yüzde 38 ile fındık ve mamulleri, yüzde 32 ile savunma ve havacılık, yüzde 19 ile su ürünleri ve hayvansal mamuller ve yüzde 17 ile tütün oldu.”
Kasımda 17 sektörün ihracatını artırdığını, 9 sektörde düşüş olduğunu ifade eden Gültepe, mücevher sektörünün yüzde 46 ile oransal olarak ihracatı en çok gerileyen sektör olduğu notunu paylaştı.
Gültepe, mücevherin ardından gemi, yat ve hizmetleri, kimya, yaş meyve ve sebze ve hububat, bakliyatın düşüş görülen diğer sektörler arasında yer aldığını söyledi.
En çok ihracat yapan il İstanbul oldu
Ülke bazında ihracat rakamlarını da değerlendiren Gültepe, sözlerine şöyle devam etti:
“En çok ihracat yaptığımız ülkeler Almanya, ABD, Birleşik Krallık, İtalya ve Irak şeklinde sıralandı. 43 ülkede yüzde 50’nin, 96 ülkede yüzde 10’un üzerinde ihracat artışı kaydettik. Genel tabloda ise 120 ülkeye ihracatımızı artırdık. En çok ihracat yaptığımız ülke grupları arasında Avrupa Birliği, 9,4 milyar dolarla yine ilk sırada yer aldı. Diğer Avrupa ülkelerini de kattığımızda, Avrupa kıtasının toplam ihracatımızdaki payı yüzde 58’e yakın oldu”
Gültepe, TİM verilerine göre geçen ay 47 ilin ihracatını artırdığını ve en çok ihracat yapan 5 ilin, İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara şeklinde sıralandığını söyledi.
Kasımda ilk kez ihracat yapan 1306 firmanın ihracata 76,9 milyon dolar katkı sunduğunu aktaran Gültepe, geçen yılın aynı ayına göre birim ihracat değerinin yüzde 11 artışla 1,37 dolara ulaştığını bildirdi.
Gültepe, kasım ayında parite ihracatına 121,5 milyon dolar negatif etki gerçekleştiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Yılın son ayına girmiş bulunuyoruz. 11 aylık ihracatta yüzde 2,5 artıdayız. Elbette çok daha fazlasını arzu ediyorduk. 2028 hedeflerimize ulaşabilmemiz için ihracatımızı her yıl çift haneli büyütebilmeliyiz. Ancak Avrupa başta olmak üzere küresel pazarlarda talebin yavaş seyretmesi bize olumsuz yansıdı. Ama asıl sorun rekabetçiliğimizi kaybetmemizden kaynaklandı. Eğer rekabetçiliğimizi koruyabilseydik bugün burada çok farklı rakamları konuşuyor olabilirdik. Biz 2025’le birlikte bu sorunların aşılacağını umut ediyoruz. Hızımızı kesen engeller kaldırılırsa 2025’te 280 milyar dolarlık hedefe emin adımlarla ilerleyebileceğimizi söyleyebilirim.”
