Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED) Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi Uğur Aksan, “Sektörümüzde ciddi bir kalifiye eleman ihtiyacı var. Yeni mezun bir öğrencimiz asgari ücretin üstünde bir maaşla sektörde kendisine iş bulabiliyor. İyi bir teknisyenin maaşı ise 60 bin TL’ye kadar çıkabiliyor” dedi.
Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED), sektörün yaşadığı nitelikli ara eleman sıkıntısının çözümü için meslek liseleriyle gerçekleştirdiği çalışmalarını sürdürüyor. Bu kapsamda YATED Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi Uğur Aksan ve Haydarpaşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Lütfü Cevahir ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıya, YATED Genel Müdürü İbrahim Evliya ile YATED Üyesi Akhan Akkuş katıldı.
2021 yılında Haydarpaşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi iş birliğiyle hayata geçirilen ‘YATED Deniz Motorları Atölyesi’nde özel olarak seçilmiş öğrencilerin sektöre kazandırılması hedefiyle yola çıktıklarını ifade eden Uğur Aksan, öğrencilere staj, burs ve Erasmus konusunda destek olduklarını söyledi.
Öğrencilere burs imkanı
Öğrencilerin dernek üyesi işletmelerde staj yapma imkanı bulduklarının altını çizen Uğur Aksan, “YATED Deniz Motor Atölyemizde bu sene 12. sınıfa geçen öğrencilerimize Eylül 2023 – Haziran 2024 arasında sektör stajları organize edildi. Aynı zamanda öğrencilere burs veriliyor. Geçen yıl en başarılı 5 öğrencimiz de Erasmus hakkı kazanıp şefleri ile beraber Düsseldorf Almanya’ya gittiler. Burada yurt dışındaki işleyişi de görme imkanı buldular” dedi.
Haydarpaşa MTEL ile marin elektrik elemanı eğitimi programına da gelecek öğretim yılında başlanmasının hedeflendiğine vurgu yapan Uğur Aksan, “Sektörümüzde çalıştıracak teknik personel bulma konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Çok fazla sayıda mühendis var. Ancak ara eleman konusunda istediğimiz seviyede değiliz. Bu nedenle atölyemiz sektörümüzün geleceği açısından çok değerli. Öğrencilerimize sektörümüzü en iyi şekilde tanıtıyoruz. ‘Gelin, bu sektörde çalışın’ diyerek onları eğitiyoruz, öğretiyoruz. Öğrencilerimizin başka yerde işe alınmalarına gerek yok. Çünkü sektörümüzde çok fazla bir açık var.
Maaşlar pozisyona göre görecelidir ancak iyi bir ustanın maaşı bugün 30 bin liranın üzerine çıkabiliyor. İyi bir teknisyenin maaşı da 60 bin TL’ye kadar çıkıyor. Okulumuzdan mezun olan her öğrenci neredeyse iş garantisi altında. Çünkü o kadar çok açık var ki sektördeki üreticiler bu öğrencileri hemen bünyesine katmak istiyor” diye konuştu.
Gemi inşa sektörünün ihracatı 3 milyar dolar
Şu anda tüm dünyada tekne ve yat sektöründe çalışacak kaliteli iş gücünün çok değer gördüğünü vurgulayan Uğur Aksan, gemi-yat sektöründe çalışanların sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada çok ciddi ilgi gördüğünü söyledi. Türkiye’deki 77 tersanenin toplamda 200 bin civarında istihdam sağladığını ve geçen yıl gemi ve yat hizmetleri ihracatından 1 milyar 350 milyon dolarlık gelir elde edildiğini kaydeden Uğur Aksan, “Tamir ve bakım ihracatı konusunda da Türkiye iyi durumda. Dünyanın birçok ülkesinden gemi-yat tamir ve bakımı için ülkemize geliyorlar. Bu noktada da ciddi bir iş gücü ihtiyacı oluşuyor.
Tüm bunlar eklendiğinde Türkiye’de gemi inşa sektörümüzün ihracatı 3 milyar dolara kadar çıkıyor. Türkiye’de tekne ve yat sektörü de hızla gelişiyor. Türk markaları, yabancı tekne severlerin de tercihi olmaya devam ediyor. Özellikle süper yat imalatı konusunda uzmanlaşırken, işçilik maliyeti ve imalat kalitesindeki avantajlar Avrupa yat ve tekne pazarlarında Türkiye’nin adını sıklıkla duyuruyor.
Bu pazarda da Türk üreticinin güçlenmesi, endüstrimize verilecek kümülatif destekle birlikte kaçınılmaz olarak artacak. Yat ve tekne sektörü, yat imalatçıları yanında deniz motorları, donatım ekipmanları ve teçhizatı, marina, çekek ve bağlama alanları, teknik bakım ve refit işlemleri, su sporları ve distribütörleri ile oldukça büyük bir endüstri alanı. Türkiye’de yıllık yat alım satımı yaklaşık 500 milyon dolar civarındayken, Türk yat ve tekne endüstrisinin yan sanayi ile birlikte ekonomik büyüklüğü 5,5 milyar dolara kadar çıkıyor” dedi.
Müfredata dahil edilmesi bekleniyor
YATED olarak deniz motorları konusunda da ciddi çalışmaları olduğunu ifade eden Uğur Aksan, sözlerini şöyle sürdürdü: “YATED olarak yat motorları konusunun müfredata dahil edilmesini bekliyoruz. Öğrencilerimiz otomekanika altında bir ders alıyorlar, ancak deniz motoru özelinde bir ders yok. Müfredata girebilmek için yapılması gereken adımlar var. Bu kapsamda İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Ulaştırma ve Milli Eğitim Bakanlığı’na konuyu taşıyarak çözüme ulaşmasını sağlayacağız. İSO’nun mesleki eğitim alanında gerçekleştirdiği çok önemli projeler de var onlara da dahil olmak istiyoruz. Çünkü meslek lisesi konusu sadece bizim değil, tüm Türkiye’nin, iş dünyasının, sivil toplum kuruluşlarının çok ciddi şekilde eğilmesi gereken bir konu. Eğer bu tarz okulların sayısı artarsa, kalifiye eleman sorunu çözülürse, sektör olarak çok daha büyük başarılara imza atabiliriz. Üretimde sektör olarak çok ciddi bir noktadayız. Eğer tekne motorları konusunda aşama kaydedebilirsek ihracatımıza da çok büyük katkısı olacaktır.”
Bu alanda mezun olanlar sektörün birçok noktasında çalışabileceğini dile getiren Aksan, “Teknik konuyu bilerek mezun olan öğrenciler sektörümüzün her alanında çalışma imkanı bulabiliyorlar” dedi.
Denizcilik bilinci oluşması gerekiyor
Devletin bir denizcilik strateji ortaya koyması gerektiğini dile getiren YATED Üyesi Akhan Akkuş, “Akdeniz çanağında 700 bin tekne var. Ancak biz mevcut marina bağlama kapasitesimiz ile sadece yüzde 5’ine hitap edebiliyoruz. Herkesin denizcilik bilincine sahip olması büyük önem taşıyor. Eğer bu bilinç oluşursa hem eğitimde hem de diğer konularda çok daha hızlı bir şekilde ilerleyebiliriz. Bir denizcilik bakanlığı olursa, üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olarak çok ciddi kapasitelere ulaşabilir, dünyanın en büyük denizcilik ülkelerinden biri olabiliriz. İhracat gelirimiz de artar, istihdama da çok büyük katkı sağlanır” dedi.
Diğer taraftan mezun olan öğrencilerin sektörü tercih etmelerinin sağlanması gerektiğine vurgu yapan Akhan Akkuş, “En büyük eksiğimiz insan kaynağı. İnsan kaynağını oluşturmak için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Öğrenciler yeter ki inansın ve istesin. Satış tarafında çalışanlar da var, atölye tarafında çalışanlar da. Teknik liseden mezun olmak sadece atölye tarafında çalışılacak anlamına da gelmiyor.” ifadelerini kullandı.
