TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası), ihracatçılara sağlanan reeskont kredilerinin daha verimli bir şekilde kullanılabilmesi amacıyla önemli bir uygulama değişikliğine gidecek.
13 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek olan ihracatçı skoru uygulaması, firmaların üretim ve ihracat performanslarını dikkate alarak kredi dağılımını optimize etmeyi hedefliyor.
Reeskont kredilerinde önemli değişiklikler
Son yıllarda, reeskont kredilerinin daha etkili kullanımı için önemli adımlar atıldı. 2021 yılında, net ihracatçılık şartı esas alınarak firma seçimi yapılmaya başlandı. Ayrıca, reeskont kredisi kullandırım limitleri kademeli olarak artırılarak daha fazla firmaya ulaşılması sağlandı. 2018 yılındaki yaklaşık 2.100 firma sayısı, 2024 yılı ekim ayında 8.000’e yükseldi. Özellikle KOBİ’ler, reeskont kredilerinden daha fazla faydalanmaya başladı ve bu firmaların payı %38’den %84’e çıktı.
İhracatçı Skoru Uygulamasıyla kısıtlı kaynağın daha verimli şekilde dağıtılması sağlanacak
Yeni uygulama ile firmaların ihracatçı skoru hesaplanarak, kısıtlı kaynağın daha verimli şekilde dağıtılması sağlanacak. İhracatçı skoru, firmaların ürünlerinin niteliği, katma değeri, ihracat performansı ve bağlı oldukları ana grup ilişkilerini dikkate alacak. Bu skorun hesaplamasında, belirli kriterler ve ağırlık katsayıları üzerinden bir puanlama sistemi uygulanacak.
Firmalar, ihracatçı skoru hesaplamasında yer alan kriterler üzerinden bankalar aracılığıyla puanlandırılacak. 40 puan ve üzeri alan firmalar “yüksek skorlu ihracatçılar” olarak kabul edilirken, 40 puanın altında kalanlar ise “düşük skorlu ihracatçılar” olarak sınıflandırılacak.
Daha yüksek potansiyel puanı
TCMB tarafından yapılan analizlere göre, net ihracatçı firmalar, net ithalatçılara kıyasla sadece performans değil, aynı zamanda daha yüksek potansiyel puanına sahipler. Bu da ihracatçı skoru uygulaması ile düşük potansiyelli firmaların yerine yüksek potansiyelli ihracatçılara daha fazla kredi tahsis edilmesini sağlayacak.
Reeskont kredisi kullanan firmaların ihracat performansları da dikkat çekiyor. Yüksek skorlu firmalar, ihracatın %23’ünü gerçekleştirirken, düşük skorlu firmalar sadece %2’sini oluşturuyor. Ayrıca, yüksek skorlu firmaların ihracatının büyük bir kısmı, orta-yüksek teknolojili ürünlerden oluşuyor.
