Saldırıya uğrayan ticari gemilerin Kızıldeniz yerine Afrika’yı dolaşması nakliye maliyetleri yükseltti. Enflasyonla mücadele eden merkez bankalarının planları olumsuz etkilendi.
Dünyanın önemli gemi geçiş güzergahlarından birisi olan Kızıldeniz’de, ticari gemilere saldırılar son 1 aydır artıyor. Güvenlik endişeleri nedeniyle başta konteyner şirketleri olmak üzere çok sayıdaki ticari gemi Kızıldeniz’i kullanmamaya başladı.
Gemiler, Ümit Burnu ve Afrika kıtasını dolaşarak Avrupa’ya ve Akdeniz’e gidiyor. Normalde gemiler Kızıldeniz’e girip Süveyş Kanalı’nı geçerek Akdeniz’e ulaşıyordu. Bu durum, yolun 6 bin mil civarında uzamasına neden oluyor. Ürün teslimat sürelerinin de en az 20 gün sarktığı ifade ediliyor.
Bir süredir aşağı çekilen konteyner fiyatları yeniden tırmanışa geçti. 70 dolar seviyelerine gerileyen petrol varil fiyatları da 80 doları zorlamaya başladı.
Yemen’deki Husilerin saldırılarının devam etmesi durumunda Kızıldeniz rotasının uzun süre devre dışı kalmasından korkuluyor.
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkan Yardımcısı Fatih Şener, BloombergHT’ye yaptığı açıklamada, bir konteynerin Çin’den Türkiye’ye gelmesinin maliyetinin saldırılar öncesi 2 bin ile 2 bin 500 dolar arasında olduğunu, söz konusu rakamın saldırılar sonrası 5 bin 500 dolara çıktığını kaydetti.
Karşılıklı ticaret sarsıldı
Uzak Doğu ile Avrupa arasındaki ticaretin sarsıldığına dikkat çeken uzmanlar, bu durumun küresel ekonomiyi de doğrudan etkileyeceğini vurguluyor.
Nakliye bedellerinin artması nedeniyle ara malı ve hammadde maliyetleri artmaya başladı. Daha önce imzalanan teslim edilecek nihai ürün bedelleri de aynı şekilde yükseldi. Bu durum, küresel enflasyonu dizginlemek için adımlara zarar vermeye başladı.
ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Birliği Merkez Bankası (ECB), yaklaşık 2 yıllık faiz artırım sürecinin sonuna gelmişti.
Enflasyonda önemli mesafe kat eden bankalar, 2024’te faiz indirim takvimini konuşuyordu. Ancak küresel ticaret maliyetlerinin artması, enflasyonla mücadelede yeni bir yol çizmelerine neden olabilir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da seçim sonrası parasal sıkılaşmaya gitmişti. Son 6 ayda politikalarını değiştiren TCMB’nin enflasyonla mücadelesinin de bu süreçten etkilenmesi söz konusu.
Kızıldeniz’deki rotanın yeniden kullanılmaması durumunda Fed ve ECB’nin faiz indirim takvimini gözden geçirebileceği kaydediliyor. Bu durum, tüm küresel ekonomileri doğrudan etkileyebilir.
