Konut fiyatlarının ve kira bedellerinin aşırı yükselmiş olması son yıllarda ülke ekonomisine dair en can sıkıcı gelişmeler arasında. Resmi istatistiklere göre hem ‘konut fiyatı endeksi’, hem ‘kira fiyat endeksi’ hızla artarken, konut sahipliği oranının da azalıyor olması bu yüksek fiyatlardan geniş bir kitlenin –özellikle de gençlerin – muzdarip olmasına yol açıyor. Aşağıdaki grafikte de görüldüğü üzere, kira artışlarına 2022 yılında getirilen yüzde 25 sınırının 2024’te sona ermesinden sonra kira fiyat endeksi tüketici fiyatlarının genel düzeyine nazaran daha büyük bir artış gösterdi. 2021 yılının başından günümüze kadar TÜİK’in hesapladığı TÜFE değeri 6 katına çıkarken, kiracıların ödediği gerçek kiranın fiyat endeksi neredeyse 9 katına çıktı.
Belli aralıklarla müjdesi verilen dev konut projelerinin şu ana kadar barınma problemini çözdüğü söylenemez. Ancak her yeni gelen haber bu konuda bir kez daha umutlanmamıza vesile oluyor. Yazılı basında yeni çıkan bir habere göre geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantısında özellikle büyük şehirlerde yükselen kira fiyatları ve konut arzı masaya yatırıldı. Bu toplantıda ortaya atılan parlak bir fikirle birlikte devlet konut krizine karşı yeniden düğmeye basmış oldu.
2026 yılı itibarıyla hayata geçirilmesi planlanan bir sosyal konut programıyla, dar gelirli vatandaşlar için uygun fiyatlı barınma olanağının önü açılmış olacak. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında gerçekleşen EKK toplantısında alınan karara göre, sosyal konut projelerinde belirli kontenjanlar kiralık konutlara ayrılacak. Yeni evlenen çiftler, engelli bireyler ve kamu çalışanları bu kiralık evlerden öncelikli olarak yararlanabilecek. Söz konusu haberdeki aktarıma göre, bu programla hem barınma sorununa müdahale edilmesi, hem de evliliğin ve çocuk sahibi olmanın teşvik edilmesi hedefleniyor. Doğurganlık hızındaki düşüşün devletin zirvesinde endişeyle izlenmekte olduğu bilgisini de hesaba katarsak, bu projenin hayata geçmesi gayet olası görünüyor.
İlk etapta Ankara, İstanbul, İzmir ve Antalya gibi konut sorununun en fazla hissedildiği büyük şehirlerde uygulanacak proje kapsamında sosyal konutların belirli bir bölümü kiralık olarak ayrılacak ve başvurular kura usulüyle değerlendirilecek. Örneğin 500 konutluk bir projedeki dairelerin 150 adedi belirlenen gruplara uygun bedelle kiraya verilecek.
Konut kiralama projesiyle barınma probleminin çözülmesi mi, enflasyonun tek haneye inmesi mi, yoksa Endonezya’ya 48 adet savaş uçağı satılması mı daha önce gerçekleşir, şu anda bilemiyoruz. Ancak bu tür haberlerin içinde bulunduğumuz sıkıntılı dönemlerde hepimize moral verdiği yadsınamaz bir gerçek.