Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK, 27. Japonya-Türkiye İş Konseyi Ortak Toplantısını, Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakan Yardımcısı Ryosuke Kozuki, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, T.C. Tokyo Büyükelçisi Korkut Güngen, DEİK Başkanı Nail Olpak, Keidanren Japonya-Türkiye Ekonomi Komitesi Başkanı Tsugio Mitsuoka, DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi Başkanı Ahmet Çalık ve 150’den fazla Türk ve Japon iş insanının katılımlarıyla 17 Ekim 2024 tarihinde Tokyo’da gerçekleştirdi. Toplantıda, “DEİK -Keidanren Ortak Bildirisi ve Çalık Enerji Japon Uluslararası İşbirliği Bankası(JBIC) Mutabakat Zaptı imzalandı.
Tuzcu: “Türkiye-Japonya Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın sonuçlanmasını arzuluyoruz”
T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, küresel ticaret ve yatırımda karşılaşılan büyük değişimlerin altını çizdi. Türkiye’nin Asya Pasifik ile ilişkilerinin güçlendirilmesine ve Japonya ile daha kapsamlı bir ilişki geliştirmesine büyük önem verdiklerini belirten Tuzcu, “Türkiye ve Japonya arasındaki ikili ticaret hacmi 2023 itibarıyla 6 milyar dolar seviyesini aşmış durumda. İkili ticaret rakamları incelendiğinde Türkiye’nin ithalatının, ihracatından 8,5 kat fazla olduğu görülüyor. Ülkelerimiz arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin karşılıklı yarar temelinde dengeli bir biçimde geliştirilmesini hedefliyoruz. Müzakereleri devam eden Türkiye-Japonya Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın ülkelerimiz arasındaki ticari ilişkilerin daha dengeli bir şekilde geliştirilmesi adına temel bir görev ifa etmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu anlaşmanın, Türk-Japon diplomatik ilişkilerinin 100. yıl dönümüne yakışır bir şekilde kazan-kazan prensibi çerçevesinde sonuçlanması en büyük arzumuzdur. Bugün burada oluşturacağımız sinerji ile yeşil-temiz enerji, elektrikli araba ekosistemi, akıllı şehirler, alt ve üst yapı projeleri, finans, ulaştırma, dijital sektörler, e-ticaret, tarım ve sağlık gibi birçok alanda birbirimizin güçlü ve zayıf yönlerini tamamlayan ortak girişimler geliştirebileceğimizi düşünüyorum. Japonya’nın sahip olduğu teknoloji, finansman ve inovasyon gücü ile Türkiye’nin dinamik üretim gücü ve 3. ülke pazarlarına erişim kabiliyeti bir araya geldiğinde, bölgesel ve küresel düzeyde önemli sonuçlar elde edileceğine inanıyoruz. Hem Japon hem de Türk iş insanlarının, kültürel zenginliklerimizi ve ticaretin gücünü bir araya getirerek ortak projelerde buluşacağına inanıyorum” dedi.
Kozuki: “Enerji, karbonsuzlaştırma, temiz enerji gibi alanlarda ortak yatırımlara ilgi duyuyoruz”
Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakan Yardımcısı Ryosuke Kozuki, “Diplomatik ilişkilerin başlamasının 100. yılında, Türkiye ile ekonomik ilişkilerimizde Keidanren Japonya Türkiye Ekonomi komitesi ve DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi iki ülkede kilit rol oynuyor. Türkiye, 85 milyondan fazla nüfusuyla çok yoğun ve genç nüfusuyla coğrafi konumu ve çevresindeki ülkelere erişimiyle malların dolaşım ve lojistik iş birliğiyle Türkiye önemli ve gelecek vadeden bir pazar. Türkiye’de faaliyeti bulunan 300’e yakın Japon firma farklı alanlarda çalışmalarını sürdürüyor. Bu firmaların Türkiye’ye yatırımlarını güçlendirmelerini ve ekonomik gelişme yaratmayı arzu ediyoruz ve Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı olarak bu konuda çalışmalarımız bulunuyor. Bakanlık olarak tanıtım faaliyetleri için bir bütçe ayırdık. Enerji, karbonsuzlaştırma, temiz enerji gibi alanlarda ortak yatırımlara ilgi duyuyoruz. Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının hayata geçmesini arzu ediyoruz. Ukrayna’nın yeniden inşa sürecinde de iş birliği için fırsatlar görüyoruz. Türk iş dünyasının hızlı karar alma mekanizması ve dinamik yapısıyla daha fazla iş birliği yapabileceğimize inanıyoruz. Gelecek sene Osaka’da düzenlenecek EXPO’yu da daha fazla iş birliği yapabilmek için önemli bir fırsat olarak görüyoruz. Geçmiş kuşakların geliştirdiği ilişkilerimizi güçlendirmek istiyoruz” diye konuştu.
Çonkar: “Enerjinin farklı alanlarındaki orta-büyük ölçekli proje teklifleri için kapımız açık”
T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, “Japon şirketler, ülkemizin enerji sektöründe geçmişten bugüne faaliyetlerini başarıyla sürdürüyor. Oldukça dinamik bir alan olan enerji sektöründe, karşımıza her gün yeni fırsatlar ve birlikte çalışabileceğimiz yeni alanlar çıkıyor. Küresel bir enerji dönüşümü sürecine şahitlik ettiğimiz bu dönemde, hem Türk hem Japon şirketlere her iki ülkedeki enerji yatırımlarını artırmaları için çağrı yapmak istiyorum. Özellikle rüzgar ve güneş odaklı yenilenebilir enerji projeleri için yakın zamanda yeni ihale duyurularına çıkacağız. Japon özel sektörünün bu ihalelere katılımından ve muhtemel projeler kapsamında iki ülke şirketleri arasında gerçekleştirilecek ortaklıklardan memnuniyet duyacağız. Gerek yenilenebilir enerji gerek enerjinin farklı alanlarındaki orta-büyük ölçekli proje teklifleri için T.C. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığımızın kapısının tüm yatırımcılara açık olduğunu ifade etmek istiyorum. Türkiye ve Japonya olarak, iş birliğimizi daha da güçlendirmek, inovatif çözümler geliştirmek ve gelecek nesillere sürdürülebilir bir dünya bırakmak için enerjinin her alanında birlikte çalışmaya devam edeceğimize inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Olpak: “İş birliğimizi, denizaşırı iş birlikleri ve küresel ortaklıklarla daha da ilerletmeliyiz”
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, “1986 yılında kurulan ikinci İş Konseyimiz, DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi, Karşı Kanat Kuruluşumuzla, dostluğu uzun yıllara dayanan Türkiye ve Japonya arasındaki ekonomik ilişkileri daha ileri seviyelere taşımak için çalışıyor. Türkiye’nin“Yeniden Asya Açılımı” ve Japonya’nın“Serbest ve Açık Indo-Pasifik” stratejisi, örtüşen vizyonlara sahip. Buradan hareketle, iş birliğimizi, denizaşırı iş birlikleri ve küresel ortaklıklarla daha da ilerletmeliyiz. Müzakereleri devam eden Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının, iki ülkenin de faydasına olacak şekilde sonuçlanması önemli. Bu noktada DEİK ve Kaidanren arasında imzalanacak Ortak Bildiri önemli bir adım olacaktır” dedi.
Tedarik zincirlerinin yeniden şekillendiği günümüz dünyasında Türkiye’nin önemli bir üretim ve ihracat kapasitesine sahip olduğunu belirten Olpak, “Japonya, bunun farkında ve İstanbul Boğazı’ndaki ikinci köprü ve Marmaray tüp geçici projeleri dahil, farklı yatırımlara da ev sahipliği yapıyor. Japon iş dünyası ile bu iş birliğimizi üçüncü ülkelerde de kullanabileceğimizi düşünüyorum. Türk ve Japon iş dünyaları olarak, pes etmeyen mücadeleci kimliğimizle ülkelerimiz arasındaki ticaret ve yatırım ilişkilerimizi derinleştirmek için gayreti elden bırakmayacağımıza inanıyorum” dedi.
Mitsuoka: “Türkiye’deki Japon şirketlerin yeni yatırımlar için bir ilgili olduğunu görüyoruz”
Keidanren Japonya-Türkiye Ekonomi Komitesi Eş Başkanı Tsugio Mitsuoka ise, “Japonya ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin başlamasının 100. yılında bu toplantıyı gerçekleştirmekten mutluluk duyuyoruz. Japonya’nın ticaretinde pay sahibi olan ülkelerin yüzde 80’iyle serbest ticaret anlaşması bulunuyor. Ticaretin ve yatırımların gelişmesi, istihdamın gelişmesi için Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının tamamlanmasını arzu ediyoruz. Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının geleceğe önemli katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Keidanren üyeleriyle yaptığımız ankette, Türkiye’de üretim yapan Japon şirketler tarafından yeni ve ek yatırımlar gerçekleştirilmesi için bir ilgi olduğunu görüyoruz” şeklinde konuştu.
Çalık: “Japon dostlarımızı Türkiye’ye daha fazla yatırıma davet ediyoruz”
DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi Başkanı Ahmet Çalık ise, “Japonya ve Türkiye’nin güçlü, özenli ve karşılıklı saygıya dayalı dostluğunun temelleri çok eskiye dayanıyor. İkili ilişkilerimizin ivme kazanması Prens Komatsu Akihito ve eşinin, Eylül 1887’de İstanbul ziyareti ve karşılıklı nişanların verilmesi ile başladı. Cumhuriyet Dönemi ekonomik iş birliğimizin gelişmesinde ise Japonya’nın 100 büyük insanı arasına giren fikir lideri OtaniKozui’nin yaptığı çağrı büyük önem taşıyor. Kōzui, 1924 Şubat’ta iş dünyası üyelerini topladı ve “Dost ülkelerle iş birliği yapmamız lazım. Türkiye’ye gidin, yatırım yapın, onlardan ürün almayı düşünün” der. Türkiye ile ticari faaliyet yapılması için ilk çağrıdır. Kōzui aynı zamanda Türkiye’ye ilk yabancı doğrudan yatırımı gerçekleştiren Japon’dur. Türkiye’nin güçlü ve kabiliyetli iş gücünü de göz önünde bulundurarak, Japon dostlarımızı Türkiye’ye daha fazla yatırıma davet ediyorum. Yatırımları hızlandırmasını beklediğimiz Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının iki ülkenin de karşılıklı faydasına olacak şekilde imzalanmasını bekliyoruz” diye belirtti.
“Yatırım ve İş Ortamı” ile “Karşılıklı yarar sağlayan ortaklığa vurgu yapan belirli alanlar” olarak paneller düzenlenen 27. Japonya-Türkiye İş Konseyi Ortak Toplantısının sponsorları ise, Çalık Holding, Makyol, Sarten Ambalaj ve Tosyalı Holding oldu.
Türkiye – Japonya enerji forumu
Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı(METI) ev sahipliğinde ve T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı iş birliğiyle “1. Japonya-Türkiye Enerji Forumu” gerçekleştirildi. T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, METI Bakan Yardımcısı RyosukeKozuki, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi Başkanı Ahmet Çalık, kamu ve özel sektörden Türk ve Japon iş insanlarının katılımıyla düzenlendi.
Japonya-Türkiye Enerji Forumu kapsamında, “Çalık Enerji ve Mitsubishi Corporation” ve “DB Tarımsal Enerji ile Mitsubishi Corporation” arasında Türkiye ve çevre ülkelerde yeni nesil enerji ve ham madde potansiyellerinin geliştirilmesine yönelik mutabakat anlaşmaları imzalandı.