İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından açıklanan Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), ocak ayında eşik değer olan 50’nin altında kalarak 48’e geriledi.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI anketinin Ocak 2025 dönemi sonuçları açıklandı. Ekonomik büyümenin öncü göstergelerinden biri olan imalat sanayi performansında, Manşet PMI Aralık’taki 49,1 seviyesinden Ocak’ta 48,0’a gerileyerek üst üste onuncu ay 50,0 eşik değerinin altında kaldı. Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamlar sektörde iyileşmeye işaret ederken, bu düşüş imalat sektöründe duraklama ve zayıf büyüme sinyalleri veriyor.
Faaliyet koşullarında yaşanan bozulma, hafif olmakla birlikte son üç ayın en belirgin seviyesinde gerçekleşti. İmalat sanayi üretiminde düşüş, 2024’ün son ayında neredeyse durma noktasına gelmesinin ardından ocakta yeniden hızlandı.
Talep koşulları üzerinde baskı devam ederken, üretimde yavaşlama eğilimi onuncu aya ulaştı. Talep ortamındaki durgunluk, yeni siparişlere ilişkin verilere de yansıdı. Hem toplam yeni siparişler hem de yeni ihracat siparişleri önceki aya göre yavaşlama kaydetti. Ocakta imalatçılar aylık bazda üst üste ikinci kez istihdam azalttı. Bununla birlikte, çalışan sayısındaki düşüş oldukça sınırlı düzeyde gerçekleşti.
Ocakta son dört ayın en yüksek düzeyine çıktı
Satın alma faaliyetleri yavaşlarken, bu durum girdi stoklarında da azalmayı beraberinde getirdi. Girdi talebindeki zayıflığın etkisiyle, tedarik zincirleri üzerindeki baskı bir miktar hafifledi. Teslimat sürelerindeki artış ılımlı düzeyde ve son dört ayın en düşük oranında gerçekleşti. Girdi maliyetleri enflasyonu, bir önceki aya göre ivme kazanmasına rağmen tarihsel ortalamasının altında kaldı. Girdi fiyatlarındaki yükselişin kaynağında ham madde ve yakıt maliyetlerindeki artış, ücret zamları ve liradaki değer kaybı gibi bir dizi faktör yer aldı. Bu gelişmelere bağlı olarak, nihai ürün fiyatları enflasyonu da ocakta hızlanarak son dört ayın en yüksek düzeyine çıktı. Ancak girdi maliyetlerinde olduğu gibi satış fiyatlarındaki artış da seri ortalamasının altında gerçekleşti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şöyle konuştu:
“Türk imalat sanayi üretimindeki düşüş, aralık ayında neredeyse durma noktasına geldikten sonra ocakta yeniden hız kazandı. Bu durum, bir miktar hayal kırıklığı yaratmanın yanı sıra talepteki kırılganlığın da sürdüğüne işaret etti. Firmalar, önümüzdeki aylarda talep koşullarının yeniden toparlanarak büyümeyi destekleyeceği beklentisinde olacaklar.”
Enflasyonist baskılar artış belirtileri gösterdi.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Ocak 2025 raporu, bazı sektörlerin ihracatta kaydettiği iyileşmeye rağmen toplam yeni siparişlerde genele yayılı bir yavaşlama sinyali verdi. Bunun sonucu olarak, gıda ürünleri hariç tüm sektörlerde üretim azaldı. İstihdamını artıran sektörler ise sınırlı sayıda kaldı. Başta kara ve deniz taşıtları sektöründe olmak üzere, enflasyonist baskılar artış belirtileri gösterdi.
Ocak ayında yeni siparişler, anket kapsamında izlenen 10 sektörün tamamında ivme kaybederken, gıda ürünleri ile kimyasal, plastik ve kauçuk sektörlerinde büyümeden yavaşlamaya geçti. En keskin daralma ise tekstil ürünlerinde gözlendi. Toplam yeni siparişlerdeki genele yayılı düşüşe rağmen, yeni ihracat siparişleri, sektörlerin yarısında artış gösterdi.
Ocak ayında yalnızca gıda ürünlerinde büyüme görüldü
İhracattaki genişleme özellikle elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe güçlü gerçekleşti ve Eylül 2021’den bu yana en yüksek oranda kaydedildi. Yeni siparişlerdeki görünüme kıyasla üretimde küçük bir farkla daha pozitif bir tablo ortaya çıktı. Ocak ayında yalnızca gıda ürünleri büyüme kaydederken, yeni siparişlerdeki duruma benzer şekilde üretimde de en belirgin yavaşlama tekstil ürünleri sektöründe yaşandı. Gıda ürünleri ile makine ve metal ürünleri, 2025 yılı başında da ek personel almaya devam etti. Bu iki sektör, yeni istihdam yaratmak açısından istisna oluşturmayı sürdürdü.
Girdi fiyatlarındaki en hızlı yükseliş nelerde oldu?
Anket kapsamında izlenen 10 sektörden dokuzunda girdi maliyetleri enflasyonu aralık ayına göre artış gösterdi. Bu eğilimin tek istisnası kimyasal, plastik ve kauçuk ürünler oldu. Girdi fiyatlarındaki en hızlı yükseliş kara ve deniz taşıtlarında, en ılımlı artış ise ana metallerde gerçekleşti. Kara ve deniz taşıtları aynı zamanda rapor kapsamındaki sektörler arasında nihai ürün fiyatlarının da en hızlı arttığı sektör oldu. Bazı sektörlerin indirime gittiği aralık ayının ardından, ocakta tüm sektörler satış fiyatlarını yükseltti. Ocakta satın alma faaliyetleri genele yayılı olarak yavaşlama kaydetti. Üretimde olduğu gibi girdi alımlarında da artış yaşanan tek sektör gıda ürünleri oldu. Buna rağmen, stok seviyelerinde artış belirtileri gözlendi. Elektrikli ve elektronik ürünler sektörünün girdi stoklarında anket tarihinin en yüksek oranlı artışı görülürken, makine ve metal ürünler sektöründe ise son dokuz yılın en belirgin stok birikimi gerçekleşti.
