Getiri çiftçiliği (yield farming), kripto varlık sahiplerine pasif gelir sunan, DeFi dünyasında popüler bir yatırım stratejisidir. Bu yöntemle, kripto varlıklarınızı çalıştırarak ödüller kazanabilirsiniz. Sistem, bir yandan yatırımcılara yüksek getiri vaat ederken, diğer yandan kullanıcıları ekosistemin büyümesine katkıda bulunmaya yönlendiriyor. Ödüller sunarak kullanıcılarla kazan-kazan ilişkisi kurar. Kullanıcılar pasif getiri elde ederken, projeler daha fazla likiditeden yararlanıyor, yeni işlevler geliştirebiliyor. Mevduatlar, borsa havuzlarına likidite sağlamak, borç verme operasyonlarını desteklemek veya konsensüs mekanizmalarına katılmak gibi çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır.
Likidite, herhangi bir pazarda işlemlerin verimliliğini, hızını garanti etmek için gereklidir. Bu nedenle, getiri çiftçiliği özellikle piyasada yer edinmek isteyen yeni projeler ve kullanıcı tabanları büyüdükçe likiditelerini yeniden canlandırmak isteyenler için faydalıdır. Getiri çiftçiliği süreci, DeFi protokolüne bağlı olarak değişiklik gösterir, fakat genellikle kullanıcıların, platformun yerel tokenindeki ödüller karşılığında tokenleri veya kripto varlık birimlerini likidite havuzuna yatırmasını içerir. Ödüller, her kullanıcının yatırdığı jeton sayısına göre dağıtılır. Ödüller daha sonra yatırımcılar tarafından başka protokolde daha fazla likidite sağlamak için kullanılır. Buradaki fikir, elde edilen ödüllere veya talep edilen teminat kredilerine dayalı olarak diğer platformlarda bir dizi mevduatı zincirlemek. Başlangıçta yatırılan sermaye üzerinden sırasıyla daha fazla faiz üretirler ve bu da sonunda yatırımcıların daha fazla kâr elde etmesine olanak tanır.
Farklı faiz oranları sunuyor
DeFi platformları farklı faiz oranları sunduğundan yatırımcıların, getiri elde etme stratejileri için hangi ürünün en iyi olduğunu analiz etmeleri gerekir. Bazı protokoller ödül veya komisyon açısından daha karlı olabilir; diğerleri, başka platformda belirli likidite bahisini karşılamak için gereken daha büyük krediler sunabilir. Dolayısıyla, tıpkı organik bir ürünün ekiminde olduğu gibi operasyon döngüsüdür. Kullanıcılar, kripto varlık birimlerini likidite havuzuna teminat kredisi olarak rehin verebilir veya o teklif veren piyasadan kredi talebinde bulunabilirler. Borç verenler söz konusu olduğunda, operasyon onların teklif edilen fonlardan faiz kazanmalarına zaten olanak sağlıyor. Her iki durumda da platforma ne kadar çok kripto varlık yatırırlarsa, daha sonra ödünç alabilecekleri varlık miktarı da o kadar fazla olur.
Örneğin, Uniswap veya PancakeSwap gibi popüler DeFi platformlarında likidite sağlayarak işlem ücretlerinden pay almak mümkündür. Aave gibi borç verme protokolleri ise kullanıcıların, kripto varlıklarını ödünç vererek pasif gelir elde etmesine olanak tanır. Yearn Finance gibi platformlar, kullanıcıların yatırımlarını en yüksek getiriyi sağlayan havuzlara otomatik olarak yönlendiren araçlar sunar.
Risklere karşı dikkat
Getiri çiftçiliği ile para kaybedebilir miyim? Evet, getiri çiftçiliği kalıcı kayıplar ve akıllı sözleşme zayıflıkları gibi mali kayıplara yol açabilecek riskler taşır. Yeni başlayanlar için hangisi daha iyi? Getiri çiftçiliği mi yoksa staking mi? Staking, daha düşük karmaşıklığı ve daha tutarlı getirileri nedeniyle yeni başlayanlar için sıklıkla tavsiye edilirken, getiri çiftçiliği daha deneyimli yatırımcılar için daha uygun olabilir. Sonuç olarak, getiri çiftçiliği ve stake etme arasındaki en iyi seçim, risk toleransınıza, istediğiniz getirilere, zaman taahhüdünüze bağlıdır. Kripto varlık birimi alanındaki potansiyelinizi en üst düzeye çıkarmak için koşullarınızı dikkatlice değerlendirin.
DeFi (Merkeziyetsiz Finans) ekosistemindeki toplam kilitli değer (TVL) Kasım 2024 itibarıyla 118,4 milyar dolara ulaşmış durumda. DeFi protokollerine olan güvenin arttığını ve 2021 seviyelerine yaklaşıldığını gösteriyor. Ethereum ağı, DeFi TVL’sinin %68’iyle lider pozisyonda bulunuyor. Solana gibi diğer ağlar da artış gösterse de Ethereum’un hakimiyeti sürüyor. Aynı zamanda, DeFi tokenleride kayda değer artışlar yaşadı. Örneğin, Curve Finance (CRV), son 30 gün içinde %120’den fazla yükselirken, Lido (LDO) ve dYdX (DYDX) gibi diğer protokollerin tokenleri de %50’nin üzerinde değer kazandı. DeFi protokollerine olan güvenin artması ve kullanıcı ilgisinin yeniden canlanması, TVL seviyelerinde gözlenen artışlarla birleşerek ekosistemin büyümesini destekliyor. DeFi ekosistemi, eski ihtişamına geri dönüyor olabilir.
Bu makale, DeFi ekosistemindeki genel trendler ve analizlere dayanarak hazırlanmıştır. Daha fazla bilgi için ilgili DeFi platformlarının resmi web sitelerini ziyaret edebilirsiniz.
İletişimci ve yazar Rachel Aysen Odacıoğlu, Türkiye'de bir kripto platformunda basın, proje ve halka ilişkiler görevini üstlendi. Kripto paralarla ilgili etkinlikler gerçekleştirdi. Çeşitli konularda dergilere yazılar yazdı. Aynı zamanda Türkiye'nin tanınmış markaları, global lüks markalara iletişim danışmanlığı görevini halen sürdürmektedir.
