Ekim ayında cirolardaki artışın enflasyonun gerisinde kaldığına dikkat çeken BMD Başkanı Sinan Öncel, “2024’ün sonuna yaklaşırken daralma devam ediyor. Gıda dışındaki perakendede daralmanın 2025’te de artarak sürmesinden kaygılıyız” dedi.
Organize markalı perakende sektöründe yılın ikinci yarısıyla birlikte başlayan daralma devam ediyor. Adet satışları dört aydır düşen markalı perakendede, ekim ayı cirolarındaki artış da enflasyonun gerisinde kaldı.
Çatısı altındaki 517 marka ile gıda dışı perakende sektörünün en önemli temsilcisi olan Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), üyeleri arasında gerçekleştirdiği ekim ayı anketinin sonuçlarını açıkladı. Anketi değerlendiren BMD Başkanı Sinan Öncel, temmuzdan itibaren adet satışları düşmeye başlayan perakende sektörünün ekim ayında da umduğunu bulamadığını söyledi. Öncel, şöyle devam etti:
Ekim ayında markaların yüzde 52’sinin adet satışını geriledi
“Markalarımızın büyük bölümünün adet satışları, temmuzdan bu yana her ay bir önceki aya göre daha da geriliyor. Birçok markamız yeni sezon ürünlerini vitrine çıkarmasına rağmen ekim ayında bekledikleri adet satışlarına ulaşamadı. Anketimize katılan markalarımızın yüzde 52’si ekim ayında adet satışlarının eylüle göre düştüğünü, yüzde 48’i ise arttığını beyan etti. Adet satışlarındaki daralmaya rağmen enflasyon etkisiyle cirolar genel olarak artıyordu. Ekim ayında cirolardaki artışın da hız kestiğini ve enflasyonun gerisinde kaldığını görüyoruz. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Merkez Bankası’nın verileri de bu tespitimizi doğruluyor. Örneğin yeni sezon etkisiyle giyim ve ayakkabıda geçen ay yüzde 14,32’lik TÜFE artışına rağmen bu kategoriler için kartlarla yapılan harcamalardaki artış oranı yüzde 7’de kaldı. Yemekte yüzde 1,44’lük TÜFE artışı var ama ekimdeki kartlı harcama tutarı eylül ayıyla neredeyse aynı. Elektrik, elektronik ve bilgisayar kategorisindeki kartlı harcamaların ise yüzde 9,2 gerilediği dikkat çekiyor. Yani 2024’ün sonuna yaklaşırken perakende daralma devam ediyor. Ay geneline yayılan indirim kampanyaları nedeniyle kasımın hareketli geçtiğini gözlemliyoruz. Aralıkta da dayılbaşı alışverişleri nedeniyle canlılık bekliyoruz. Ancak ocak ayıyla birlikte gıda dışındaki perakendede daralmanın sürmesinden kaygı duyuyoruz.”
Fahiş kira artışı enflasyon olarak karşımıza çıkıyor
Sinan Öncel, perakendedeki daralmanın temelinde enflasyonla mücadele için talebi kısmaya yönelik önlemlerin ve alım gücündeki daralmanın yattığına dikkat çekti. Enflasyonu kalıcı olarak düşürebilmek için sorunun temeline inmek gerektiğini vurgulayan Öncel, sözlerini şöyle noktaladı:
“Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in son dönemde sık sık altını çizdiği gibi enflasyondaki düşüşün sınırlı kalmasında yüksek kira artışlarının büyük rolü bulunuyor. Özellikle ticari mülklerdeki fahiş kira artışları ürünün birim maliyetini artırdığı için enflasyon olarak karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla gittikçe kangrenleşen bu soruna artık neşter vurmak gerekiyor. Sorunun çözümü için ilgili mevzuatın bir an önce değiştirilmesi yönündeki çağrımızı bir kez daha yineliyoruz.”
