Prof. Dr. Yakup Küçükkale Türkiye’de enflasyonunun düşmeme sebeplerine ilişkin bir yazı kaleme aldı. Enflasyonun düşmeme sebeplerini para politikasının asil yalnızlığı, yanlış tarım politikaları ve geçmişte uygulanan yanlış politikalar olarak sıralayan Küçükkale, “İşimiz zor. Bu enflasyon kolay kolay düşmez” ifadelerini kullandı.
Enflasyonun düşmemesinin tek bir nedeni olmadığını belirten Küçükkale, şöyle açıkladı:
1- Para politikasının asil yalnızlığı: TCMB, enflasyonla mücadele konusunda elinden geldiği kadar (yani izin verildiği ölçüde) aslanlar gibi mücadele ediyor. Doğru işler yapıyor. Ama aynı durum, ne yazık ki, maliye politikaları için söz konusu değil. Bütçe yönetimi sadece gelir artırmaktan ibaret bir kavram değildir, olmamalıdır. Bütçe yönetiminin bir de harcama kısıcı bileşeni var ki, Türkiye’de bunu görmek neredeyse imkansız. IMF dayatması olmadan kendi rızası ile harcama kısan bir hükümet ben görmedim, hatırlamıyorum. Söz konusu mevcut hükümet de bu genellemeden müstesna değil. Daraltıcı para politikaları yalnız kalıyor.
“İthal etme politikasını terk edip üretimi destekleyen tarımsal politikalara geçiş yapmak zorundayız”
2- Yanlış tarım politikaları: Türkiye eskiden üretirdi. Hatta ihtiyacından çok ürettiği için, bir kısmını ihraç bile ederdi. Şu anda üretmiyor muyuz? Evet üretiyoruz ama yeteri kadar üretmiyoruz. İhtiyaç duyduğumuz tarımsal ürünleri ithal etmek kolayımıza geliyor. Üretimi artırıcı destekleme politikaları yerine, ithal etme politikası sürdürüyoruz. Bu anlayış devam ettiği sürece, gıda enflasyonu ve elbette buna bağlı olarak manşet enflasyon da düşmeyecektir. İthal etme politikasını terk edip üretimi destekleyen tarımsal politikalara geçiş yapmak zorundayız.
“Bu enflasyon kolay kolay düşmez”
3- Geçmişte yediğimiz hurmalar: Hâlâ KKM belasından tam olarak kurtulabilmiş değiliz. Yarattığı olumsuzluklar (servet transferi, HMB veya TCMB’ye yüklediği zararlar vs) halen devam ediyor. Ayrıca yine geçmişte alınan bir makroihtiyati karar nedeniyle uygulanan %25 kira artış sınırı da halen etkilerini sürdürüyor. Bu sınırın kaldırılmasıyla birlikte kiralarda çok ciddi artışlar ortaya çıktı. Hizmet işletmelerinde önüne geçilemeyen fiyat artışlarının önemli bir kısmı kira artışlarından kaynaklanıyor. Yine geçmişte uygulanan bir diğer yanlış politika, ihracat ve turizm firmalarının kazançlarının %40’ını TCMB’de bozdurma zorunluluğu. Evet %40’lık bu oran biraz düşürüldü ama hâlâ uygulanıyor. Bu zorunluluk ihracat ve turizm firmalarını kayıtdışılığa itiyor vs vs… Başta da söylediğim gibi, çok neden var. İşimiz zor. Bu enflasyon kolay kolay düşmez.
ENFLASYON NEDEN DÜŞMÜYOR?
— Yakup Küçükkale (@ykucukkale) December 4, 2024
Tek bir nedeni yok. Çok sayıda nedeni var. Birkaç tanesine değinelim…
1- PARA POLİTİKASININ ASİL YALNIZLIĞI: TCMB, enflasyonla mücadele konusunda elinden geldiği kadar (yani izin verildiği ölçüde) aslanlar gibi mücadele ediyor. Doğru işler yapıyor.…
