BMD Araştırma, geride bırakılan haftada yurt içinde işsizlik oranı ve TCMB’nin faiz kararı ön plana çıkarken küresel piyasalarda ise Japonya, Euro Bölgesi ve İngiltere’de tüketici fiyat endeksi verileri takip edildiğini açıkladı.
BMD Araştırma’nın değerlendirmesinde, geride bırakılan haftada yurt içinde işsizlik oranı ve TCMB’nin faiz kararı ön plana çıkarken küresel piyasalarda ise Japonya, Euro Bölgesi ve İngiltere’de tüketici fiyat endeksi verilerinin takip edildiği belirtildi.
Değerlendirmede şu bilgiler verildi:
“Japonya’da tüketici fiyat endeksi, Ekim ayında aylık yüzde 0,4 artarken Eylül ayında yüzde 2,5 olan yıllık enflasyon, Ekim ayında yüzde 2,3’e geriledi. Euro Bölgesi’nde tüketici fiyat endeksi, Ekim ayında aylık yüzde 0,3 artarken Eylül ayında yüzde 1,7 olan yıllık enflasyon, Ekim ayında yüzde 2,0’ye yükseldi. Piyasa beklentisi aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 2 olması yönündeydi. İngiltere’de tüketici fiyat endeksi, Ekim ayında aylık yüzde 0,6 artarken Eylül ayında yüzde 1,7 olan yıllık enflasyon, Ekim ayında yüzde 2,3’e yükseldi. Beklenti, aylık yüzde 0,5 ve yıllık yüzde 2,2 olması yönündeydi. Küresel piyasalarda hafta genelinde karışık bir seyir izlendi.
Ekimde enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere geldiğini ima ettiği belirtildi
“Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı, 2024 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 20 bin kişi azalarak 3 milyon 106 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,1 puanlık azalış ile yüzde 8,7 seviyesinde gerçekleşti. İstihdam oranı 0,1 puanlık artış ile yüzde 49,6 olurken işgücüne katılma oranı 0,1 puanlık artış ile yüzde 54,3 olarak gerçekleşti. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki çeyreğe göre 0,5 puanlık artışla yüzde 16,8’e yükseldi. TCMB, Perşembe günü gerçekleştirdiği Kasım ayı toplantısında politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 50’de sekizinci kez sabit tuttu. Karar metninde, Ekim ayında enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözlendiğini son çeyreğe ilişkin göstergelerin de yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere geldiğini ima ettiği belirtildi. TCMB, aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceğini belirtirken enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu yineledi. Metinde, politika faizinin seviyesi, enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirleneceği ifade edildi. Haftaya pozitif başlamasına rağmen hafta içinde Rusya-Ukrayna alevlenen gerilim sonrası artan jeopolitik risklerin etkisiyle 9.023 seviyesine kadar geri çekilen BİST100 Endeksi, bu seviyeden gelen alımlarla yükselişe geçti. Endeks, yüzde 1,71 kazançla 9.549,89 puandan haftayı tamamladı. 34,37’li seviyelerden haftaya başlayan Dolar/TL, hafta içinde 34,75 sınırını test ederken 36,26’lı seviyelerden haftaya başlayan Euro/TL ise 35,80 sınırının altına kadar geri çekildi.
Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının altında kalmaya devam etti
“Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 8 -15 Kasım haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 138,6 milyon dolar hisse senedi, 1.627,3 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) ve 9,7 milyon dolar Özel Sektör Tahvil alımı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 617 milyon dolar azalarak 103.409 milyon dolara gerilerken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 1.642 milyon dolar artarak 63.255 milyon dolara yükseldi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 1.233 milyon dolar azalarak 36.642 milyon dolar (1.250 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının altında kalmaya devam etti.
Uzun vadede ne bekleniyor
“TCMB, 2024 yılının ilk toplantısında politika faizini 250 baz puan artırarak yüzde 45,00 seviyesine yükseltirken, 22 Şubat tarihli toplantısında politika faizini değiştirmeyerek yüzde 45,00 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 21 Mart tarihli toplantısında politika faizini 500 baz puan artırarak yüzde 50 seviyesine yükseltti. TCMB, 25 Nisan, 23 Mayıs, 27 Haziran, 23 Temmuz, 20 Ağustos,19 Eylül ve 17 Ekim tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek yüzde 50 seviyesinde sabit bıraktı.
“Ekim ayında yüzde 2,88 artan TÜFE’nin Kasım 2024 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Kasım ayında yüzde 2,01, Aralık ayında yüzde 1,67, 2024 yılı sonunda yüzde 44,81, 12 ay sonrasında yüzde 27,20 ve 2025 yılı sonunda yüzde 26,22 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2024 sonunda 35,72 ve 12 ay sonrasında ise 42,75 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2024 sonunda 14,1 milyar dolar, 2025 yılında ise 19,8 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2024 ve 2025’te sırasıyla yüzde 3,1 ve yüzde 3,2 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin 3 ay sonrasında yüzde 45,38 ve 12 ay sonrasında ise yüzde 30,84 olması beklenmektedir.”