Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) 2024 yılı ekim ayı açlık ve yoksulluk sınırı verilerini yayınladı. Açıklanan verilerde yoksulluk sınırı eylül ayındaki 64 bin 595 liradan 66 bin 553 liraya, açlık sınırı da 19 bin 830 TL’den, 20 bin 431 TL’ye çıktığı görüldü. Bu tabloyla birlikte asgari ücret konusunda tartışmaların hız kazandığı günlerde, milyonlarca çalışanın maaşına yapılacak zammın sokakta bir karşılık bulamayacağı da anlaşılıyor. Konuya ilişkin TCLira’ya konuşan Ziraat Bankası Eski Müdürü Prof. Dr. Şenol Babuşçu “Asgari ücrete en az 2024 yılı enflasyon oranı kadar zam yapılmalı. Asgari ücret yeni yılda 25 bin liranın altında belirlenmemeli” ifadelerini kullandı.
Kemal Arda Ayvalıoğlu/TCLira.Com Özel
Asgari ücrette kayıp oranı 9 ayda 6 bin lirayı aştı
Asgari ücrete yeni yılda yapılacak zam oranı bilmecesi devam ederken dikkat çeken bir istatistik ortaya çıktı. Asgari ücretteki kayıp oranı yılın 9 ayında 6 bin lirayı aştı. Asgari ücretteki alım gücü ise yılbaşından bu yana yüzde 36,44 oranında değer kaybetti. Asgari ücretin değeri 2003’te yıllık 25 Cumhuriyet altınına denk gelirken, uzmanlar tarafından 2024’te bu sayının 9,95 altına düşeceği ifade ediliyor. 2024 yılında asgari ücrete ara zam yapılmamıştı. İstanbul genelinde Kiraların ortalama 30 bin TL, açlık sınırının ise 20 bin liranın üzerinde olduğu göz önünde bulundurulduğunda milyonlarca çalışanın merakla beklediği zam oranının beklentilerin altında kalacağı tahmin ediliyor.
Muhalefetin önerisi 30 bin
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, geçtiğimiz günlerde mecliste yaptığı grup toplantısında asgari ücret konusuna değinerek “2002 yılında AK Parti hükümeti döneminde ödenen ilk asgari ücret 184 TL 30 kuruş. Bir asgari ücretlinin aldığı çeyrek altın sayısı 7. Bugün son alınan asgari ücretle alınabilen altın sayısını çevirdiğimizde arada dağlar kadar fark var ve bugün 7 çeyrek altın alabilmek için 35 bin lira asgari ücret almak gerekiyor. Bugünkü asgari ücretle 3 çeyrek altın alınıyor. 7 çeyrek altın için 35 bin lira gerekiyor. Cumhuriyet Halk Partisi olarak 30 bin liranın altındaki bir asgari ücreti kabul edenle asla ve asla bir gönül bağı kurmayacağız. 30 bin liranın altındaki bir asgari ücret asla kabul edilemez” dedi.
Bakan Işıkhan ‘enflasyona ezdirmeyeceğiz’ demişti
Asgari ücrete yapılması planlanan zam öncesinde konuyla ilgili açıklamalarda bulunun Bakan Vedat Işıkhan, vatandaşları enflasyona ezdirmeme ilkesiyle bir rakam belirleneceğini ifade etti.
Merkez Bankası Başkanı Karahan’ın Yüzde 25 mesajı
Bloomberg’de yer alan habere göre Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği ABD ziyaretinde yatırımcılarla buluşmuştu. Karahan’ın burada asgari ücretle ilgili olarak değerlendirmelerde bulunduğu ve yatırımcılara yüzde 25’lik asgari ücret artışının enflasyon görünümüyle tutarlı olduğu mesajını verdiği ifade edildi.
126 iktisatçıdan ortak bildiri
İksitaçılar ortak bir bildiriye imza atarak asgari ücrete yapılması planlanan yüzde 25’lik zammın yetersiz kalacağını dile getirdi. Yüksek enflasyona dikkat çeken iktisatçlar enlasyonla mücadelenin başarısının dar gelirlilerin yaşam standartlarının düşürülmesi pahasına sağlanamayacağını, vurgulama ihtiyacı duyuyoruz” demişti.
DİSK’ten asgari ücret mesajı: “Bir evde İki kişinin geliri yoksulluk sınırının üstünde olmalı”
Disk genel başkanı Arzu Çerkezoğlu, katıldığı bir televizon programında asgari ücret konusunda konuştu. “Cumhuriyet tarihinin en kötü günlerini yaşıyoruz” diyen Çerkezoğlu, “bugün yaşadığımız bütün ekonomik sıkıntılar, yüksek enflasyon, hayat pahalılığı, Türkiye’nin aslında bir asgari ücret haline gelmesi, milyonlarca işçinin emekçinin ailesiyle birlikte bırakın yoksulluk sınırını açlık sınırının çok çok altındaki bir asgari ücrete mahkum edilmiş olması ve gelir dağılımı adaletsizliğiyle birlikte Cumhuriyet tarihinin en kötü dönemini yaşıyoruz. Emeğin çalışanların bu ülkenin tüm değerlerini üretenlerin toplam milli gelirden aldığı pay Cumhuriyet tarihinin en kötü düzeyinde yer almakta” dedi.
“Gelirde adalet vergide adalet ülkede adalet”
Çerkezoğlu, “Bu tablonun nedeni Türkiye’nin özellikle 2018 yılından itibaren içine sokulduğu süreçle doğrudan ilişkilidir. Parlamenter rejimle yönetilen ülkelerle Başkanlık rejimi ile üretilen ülkeler arasında emeğin hakları açısından, gelir dağılımı açısından çok büyük farklar oluştu demokrasi işçinin ekmeğidir. Demokrasinin olmadığı yerde emeğin hakları olmuyor ve demokrasinin, hukukun, adaletin ortadan kaldırıldığı bir ülkede gelirde adalette de olmuyor. Temmuz ayında asgari ücret arttılmadı. ama enflasyon düşmedi. Tam tersine iktidar enflasyon hedeflerini arttırmak durumunda kaldı. Çünkü Türkiye’de enflasyonun nedeni ücretler değildir. Enflasyonun nedeni firmaların, bankaların aşırı kârlarıdır. Düzenin bütün çarkları yoksuldan alıp zengine vermek şeklinde dönüyor. Asgari ücrette bizim temel hedefimiz bu ülkeyi asgari ücret ülkesi olmaktan kurtarmaktır. Asgari ücret belirlenirken bir işçinin ailesiyle birlikte yaşayabileceği rakam şeklinde belirlemelidir. Bir evde iki kişi yaşadığı zaman o eve en az yoksulluk sınırı kadar gelir girebilmeli. O yüzden biz gelirde adalet, vergide adalet, ülkede adalet” şeklinde konuştu.
Ziraat Bankası Eski Müdürü Prof.Dr. Şenol Babuşçu TÜRK-İŞ verileri ve asgari ücret tartışmaları hakkında TCLira’ya konuştu.
“Asgari ücret en az 25 bin lira olmalı“
Asgari ücrete yılın ikinci yarısında zam yapılmadığını hatırlatan Prof. Dr. Şenol Babuşçu, “Asgari ücrete yıl ortasında herhangi bir zam yapılmaması nedeniyle açlık sınırı asgari ücret artış oranının altında kaldı. Şu anda yetkililer asgari ücrete yüzde 25 zam yapılması düşünülüyor. Eğer asgari ücret bu şekilde belirlenirse gelecek zam açlık sınırının altında kalacak. Asgari ücrete en az 2024 enflasyon oranı kadar zam yapılmalı. Asgari ücret 25 bin liranın altında belirlenmemeli” ifadelerini kullandı.