İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) tarafından hazırlanan Türkiye Metal Sanayi İhracat Endeksi (TR-METAL ENDEKS) Temmuz 2024 sonuçları; küresel ekonomik durgunluğa, siyasi ve jeopolitik belirsizliklere rağmen ihracatta önemli bir artış yaşandığını ortaya koydu.
TR-METAL ENDEKS, nisan-haziran döneminde dalgalı bir seyir izlemiş, bu süreçte çalışma gün sayısındaki azalmalar, endekslerde düşüşlere neden olmuştu. Ancak, temmuz ayında bu olumsuz etkinin ortadan kalkması, ihracat performansında iyileşme sağladı. Temmuz ayında metal sanayi ihracat miktar endeksi 115,2 puandan 138 puana yükselerek haziran ayına göre ciddi bir artış gösterdi. Aynı dönemde ihracat değer endeksi de 139,2 puandan 164,1 puana çıktı. Bakır, alüminyum ve demir çelik fiyatlarında yaşanan düşüşlere rağmen ihracat birim fiyatlarının korunduğunun belirtildiği sonuçlara göre; ihracat ortalama birim fiyatları haziran ayında 4,52 dolar/kg iken temmuz ayında 4,44 dolar/kg olarak gerçekleşti. Açıklanan ihracat rakamlarını ve endeks sonuçlarını değerlendiren İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, Demir ve Demir Dışı Metaller Sektörü ihracatının temmuz ayında yüzde 12’lik artışla 1,12 milyar dolara ulaştığının bilgisini paylaştı. Bu artışı umut verici olarak değerlendiren Tecdelioğlu, firmaların ürün ve pazar çeşitlendirmesine gitmelerini ve özellikle Amerika kıtası ile farklı coğrafyalara odaklanmanın önemini vurguladı.
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB), sektörün ihracat artış oranları ile bir sonraki ay beklentisinin de yer aldığı ‘Metal Endeksi’ temmuz ayı sonuçları açıklandı. Temmuz ayında TR-METAL ENDEKS’teki miktar ve değer endekslerinde yaşanan artışın özellikle çalışma gün sayısının normalleşmesiyle yakından ilişkili olduğu açıklandı. Nisan ve Haziran aylarındaki düşüşlerin ardından, temmuz ayında bu etkinin ortadan kalkması endekslerin yükselişinde kilit rol oynadı. Ayrıca, haziran ayından sarkan sevkiyatlar da temmuz ihracat rakamlarını olumlu yönde etkiledi.
Küresel ekonomide durgunluk ve metal fiyatları
Endekste yer alan sonuçlara göre küresel ekonomi; özellikle ABD, Çin ve Avrupa Birliği’nde hissedilen durgunluk ile merkez bankalarının faiz indirimlerinde yaşanan gecikmeler nedeniyle baskı altında kalmaya devam ediyor. Dünya ekonomisinin 2024’ün ilk çeyreğinde yüzde 2,5, ikinci çeyreğinde ise yüzde 2,4 büyüdüğü tahmin edilirken, üçüncü ve dördüncü çeyreklerde büyümenin yüzde 2,5 ve 2,6 seviyelerinde olacağı öngörülüyor. Açıklanan sonuçlara göre, yılın ikinci yarısında faiz indirimleri ve küresel risklerin ekonomi üzerinde belirleyici olacağı ifade edildi. Bu süreçte, dünya genelinde metal fiyatlarında yaşanan düşüşlere rağmen, Türkiye metal sanayi ihracat birim fiyatları büyük ölçüde korunmaya çalışıldı. Temmuz ayında dünya metal fiyatlarındaki gerilemeye rağmen, Türkiye’deki ihracat birim fiyatları hafif bir düşüşle 4,44 dolar/kg olarak gerçekleşti.
Türk lirasının değerlenmesi ve ihracat üzerindeki etkisi
Temmuz ayı endeks sonuçlarına göre, Türkiye’de ekonomi programı çerçevesinde uygulanan sıkı para ve maliye politikaları, enflasyonda düşüş sağlarken, Türk lirasının değer kazanmasına neden oldu. Bu durum, ihracatta rekabet gücünü zorlayıcı bir faktör olarak öne çıkmakta. Ancak, Türk lirasının değerlenmesine rağmen temmuz ayında ihracatta artış sağlanmış olması, dikkat çekici bir gelişme olarak değerlendirildi. Sıkılaşma politikaları ile yurt içinde talebin sınırlanmasının hedeflendiğinin belirtildiği sonuçlara göre, yurt dışı pazarlarda da toparlanma ötelenmektedir. Tüm bu gelişmeler çerçevesinde sanayi üretiminde de ivme kaybı görüldüğü ve İSO Sanayi PMI verisinin temmuz ayında 47,2 puana gerilediği bilgisi paylaşıldı.
Küresel metal sanayi PMI verileri temmuz ayında geriledi
Temmuz ayında yaşanan ekonomik, siyasi ve jeopolitik gelişmelerin oluşturduğu koşullar içinde küresel metal sanayinde önemli bir yavaşlama olduğunun belirtildiği endeks sonuçlarına göre; küresel metal sanayi üretim PMI verisi 52,0 puandan, 49,3 puana indi. Alınan siparişler PMI verisi ise 48,1 puandan, 46,1 puana indi.
Miktar ve değer endekslerinde önemli artışlar
Açıklanan sonuçlara göre; metal sanayi ihracat miktar endeksi temmuz ayında çalışma gün sayısının normalleşmesi ile önemli bir artış gösterdi. Endeks haziran ayında 115,2 puan iken 2024 temmuz ayında 138 puana çıktı. Metal sanayi ihracat değer endeksi, miktardaki artışa bağlı olarak aynı dönemde 139,2 puandan, 164,1 puana yükseldi. Metal sanayi ihracat birim değer endeksi ise temmuz ayında sınırlı ölçüde azalarak 120,9 puandan, 118,85 puana indi.
İhracat birim fiyatları korundu
Temmuz ayında dünya metal fiyatlarında gerilemelerin gerçekleştiği bilgisinin paylaşıldığı sonuçlara göre, bakır ve alüminyum ile demir çelik fiyatlarında yaşanan düşüşlere rağmen ihracat birim fiyatlarının korunduğu belirtildi. İhracat ortalama birim fiyatları haziran ayında 4,52 dolar/kg iken temmuz ayında 4,44 dolar/kg olarak gerçekleşti.
Sonuç ve beklentiler
Türkiye Metal Sanayi İhracat Endeksi’nde temmuz ayında yaşanan olumlu gelişmelere rağmen, ihracat pazarlarında toparlanma işaretleri henüz zayıf kalmakta. Küresel ekonomik ve siyasi gelişmelerin, metal fiyatlarındaki baskının ve pazarların durağan kalmasının, önümüzdeki dönemde de ihracat üzerinde olumsuz etkiler yaratması bekleniyor. Ancak, Türkiye metal sektörü zorluklara rağmen yeni fırsatlar arayarak ve rekabetçiliğini artırarak yoluna devam etme kararlılığını sürdürüyor.
“Firmalar ürün ve pazar çeşitliliğine gitmeli”
Açıklanan ihracat rakamları ve endeks sonuçlarını değerlendiren İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, temmuz ayında ihracat rakamlarının geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 12 artışla 1,12 milyar dolar olarak gerçekleştiğini, ocak-temmuz dönemi ihracatının ise 7,30 milyar dolar ile genel ihracattan yüzde 4,8 pay alarak sanayi sektörleri arasında en çok ihracat yapan 6. sektör olduğunu belirtti. Bu artışa rağmen Türk ihracatının global ölçekte karşı karşıya olduğu zorluklara dikkat çeken Tecdelioğlu, özellikle Türkiye’nin lojistik çevresindeki 50’den fazla ülkeye yönelik ihracat fırsatlarının değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Firmaların ürün ve pazar çeşitlendirmesine gitmelerinin önemine vurgu yapan Tecdelioğlu, Özellikle Amerika kıtası ve farklı coğrafyalara odaklanmanın gerekliliğine işaret ederek Türk ihracatçılarının, dünyanın hızlı değişen trendlerine ayak uydurması gerektiğini söyledi.
“Cumhurbaşkanı’nın açıklamaları umut verici”
Önümüzdeki dönemde büyük fuarların düzenleneceğini hatırlatan Tecdelioğlu, ihracatçı firmaların bu etkinliklere katılmasının önemine işaret etti. Özellikle sürdürülebilirlik, temiz enerji ve emisyon salınımı konularının metal sektöründe yeni fırsatlar sunduğunu belirtti. Latin Amerika ve Kuzey Amerika pazarlarına daha fazla odaklanılması gerektiğini vurgulayan Tecdelioğlu, firmaların sadece Avrupa değil, dünyanın farklı coğrafyalarında da yeni pazarlar keşfetmeleri gerektiğini dile getirdi. Yüksek enflasyon, faiz oranları ve kur politikalarının ihracatçıların işlerini zorlaştırdığına değinen Tecdelioğlu, Cumhurbaşkanı’nın istihdam ve üretime yönelik destek paketleriyle ilgili yaptığı açıklamaların umut verici olduğunu ifade etti. Temmuz ayındaki artışın, ikinci yarıdaki hızlanma dönemine geçiş için bir umut ışığı olduğunu vurgulayan Çetin Tecdelioğlu, Türk ihracatçılarının küresel değişimlere hızla adapte olması, yeni pazar fırsatlarını değerlendirmesi ve üretim kapasitelerini sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda geliştirmesi gerektiğini söyledi.
