Dış Ticarete Yön Verenler Derneği (DIŞYÖNDER) Başkanı Dr. Hakan Çınar, yüksek maliyetlere rağmen kurun nispeten yatay seyrinin emek yoğun sektörlerin rekabetçiliği üzerindeki olumsuz etkisinin giderek arttığını söyledi. Dr. Çınar, hazır giyim ve deri gibi emek yoğun sektörlerin rekabetçiliğini kaybetmesinin gelecek için endişe verici olduğunu vurguladı.
İlk dört aylık ihracat verilerini değerlendiren Çınar şunları söyledi:
“Ocak-Nisan döneminde ihracatımız yüzde 2,7 artışla 82,9 milyar dolara yükselirken ithalat yüzde 8,9 daralarak 113,1 milyar düzeyinde kaldı. Bu dönemde 30,2 milyar dolarlık dış ticaret açığımız var. Dört aylık verilere baktığımızda en büyük ihracatçı sektörümüz otomotiv yüzde 5,1 artıda görünüyor. Ancak otomotiv sektöründeki artış bizi yanıltmamalı. Çünkü bu sektör Batılı ülkelerin kendi yönettikleri bir alan ve ülke içindeki kur etkisinden ve işçilik maliyetlerinden çok da etkilenmiyor. Bakmamız gereken asıl veri, emek yoğun sektörlerimizin durumu. Ne yazık ki bu sektörlerimizde kan kaybı sürüyor.
Örneğin küresel bir oyuncu olduğumuz hazır giyimde ilk dört ayda yüzde 13,8, deri ve deri ürünlerinde yüzde 27,9 düşüş var. Avrupa Birliği’nde (AB) resesyonun etkileri azalmasına ve normalleşmeye rağmen, özellikle emek yoğun sektörlerinin rekabetçiliğinin zayıflaması, ülkemizde maliyetler hızla arttığı halde kurun daha yatay bir seyir izlemesinden kaynaklandığını gösteriyor. Emek yoğun sektörlerimzin rekabetçiliğini kaybetmesi geleceğe dair endişeleri artırıyor. Nitekim son dönemde sektör temsilcileri Türkiye’nin birçok üründe Avrupa’dan da pahalı bir ülke konumuna geldiğine dikkat çekiyor.
Öte yandan, dış ticaret açığını kapamaya yönelik tedbirlerin ve tarife dışı engellerin ihracatı zorlaştırıcı sonuçlara neden olduğunu da unutmamalıyız. Ülkemizde ihracatçıların tamamının Dahilde İşleme Rejimi’nden (DİR) yararlanarak ithalat maliyetlerini düşürdükleri gibi yanlış bir algı bulunuyor. Oysa DİR’den yararlanabilen orta ve küçük ölçekli işletmelerin sayısı son derece az. Dolayısıyla ham madde ve aral malda ithalat maliyetlerinin artması Türkiye’nin üretim ve ihracatına olumsuz yansıyor.”
Dr. Hakan Çınar, Türkiye’nin İsrail ile karşılıklı ticareti durdurma kararının ihracat rakamlarına negatif yönde bir etkisi olacağını da sözlerine ekledi.