İDDMİB Başkanı Çetin Tecdelioğlu, 4 yıllık seçimsiz dönemde maliyetler ve finansmana erişim konusunda otoriteden somut adımlar beklediklerinin altını çizerek enflasyonla döviz kurunun aynı paralellikte gitmesi yönünde bir beklentinin olduğunu yineledi.
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği’nin (İDDMİB); metal sanayi ihracat pazarlarındaki gelişmeleri ve ihracat taleplerini izlemek ve değerlendirmek, sektör ve ihracatçıları bilgilendirmek, metal fiyatları, üretim maliyetleri, döviz kurları, kâr marjları, stoklar gibi göstergeleri izlemek, sektör ve ihracatçıları bilgilendirmek için 2023 yılında hayata geçirdiği ‘Türkiye Metal Sanayi İhracat Endeksi’nin mart ayı ve ilk çeyrek sonuçları açıklandı. Yeni yıla gerileme ile başlayan endeks şubat ayından sonra mart ayında da artış göstererek toparlanma için sinyal verdi.
Endeksin mart ayı sonuçlarına göre; küresel ekonomide sıkı para politikalarının küresel talebe ve mal ticaretine yarattığı baskının sürdüğü belirtilirken, buna karşın mart ayında enflasyonlardaki düşüşler ile büyük merkez bankalarının faiz indirimlerine ilişkin takvimleri giderek daha net hale geldiği ifade edildi. Büyük merkez bankalarının haziran ayında ilk faiz indirimlerini yapabileceklerinin öngörüldüğü rapor sonuçlarına göre; küresel talepte toparlanma beklentisi oluşmaya başladığı ve metal fiyatlarında da artışların gerçekleştiği ifade edildi.
İhracat miktar endeksinde önemli artış
Yurtiçinde ise döviz kurlarında yükseliş ve faizlerde artış yaşandığı bilgisinin paylaşıldığı rapor sonuçlarına göre, yerel seçimler sonrası için döviz kurlarında önemli artışlar olacağı beklentisi ile dövize artan talebin kurları önemli ölçüde yükseltmesiyle, Merkez Bankası’nın da dövize talebi yavaşlatmak için faiz oranlarını yüzde 50’ye çıkardığı ifade edildi.
Metal sanayi ihracat miktar endeksinin şubat ayından sonra mart ayında da önemli bir artış gösterdiği bilgisinin paylaşıldığı endeks sonuçlarına göre; pazarlarda durgunluk ve zayıf talebin sürmesine rağmen miktar endeksi şubat ayında 126,02 puan iken mart ayında 137,03 puan olarak gerçekleşti. Metal sanayi ihracat değer endeksinin şubat ayından sonra mart ayında da yükseldiğinin açıklandığı sonuçlara göre, mart ayında değer endeksi 146,68 puandan 160,09 puana çıktı. Metal sanayi ihracat birim değer endeksinin ise mart ayında sınırlı ölçüde yükselerek 117,27 puan olduğu açıklanırken, ihracat birim fiyatları şubat ayında 4,35 dolar/kg iken mart ayında 4,38 dolar/kg olarak gerçekleşti.
Fiyat artışları ümit veriyor
İkinci çeyrekte talep tarafında toparlanma beklentisinin bulunduğunun belirtildiği sonuçlara göre, metal fiyatlarında da sınırlı ve kademeli artış beklendiği bilgisi paylaşıldı. İhracatçılar arasında yapılan beklenti anketi mart ayı sonuçlarına göre; ihracat siparişlerindeki düşüşün önemli ölçüde yavaşladığı ve fiyat artışlarının ümit verdiği bilgisi paylaşıldı.
Sipariş alınan müşteri sayısındaki genel daralma eğiliminin yeni yılda da sürdüğü belirtilirken, alınan ihracat siparişlerindeki kar marjlarının artan küresel rekabetin de etkisiyle gerileme eğilimi içinde olduğu vurgulandı. Yurtiçinden alınan siparişlerin ise mart ayında yavaşlayarak düştüğü belirtildi.
Üretimdeki gerilemenin mart ayında durağanlaştığının ifade edildiği endeks sonuçlarına göre, yurtdışı ve yurtiçinden alınan siparişlerdeki gerilemenin yavaşlamasının üretimi olumlu etkilediği belirtildi. Türk lirası cinsinden üretim maliyetlerinde artışların mart ayında sürdüğü ve yerel seçimler sonrası ham madde ve girdi fiyatlarında artış olacağı beklentileri nedeniyle stokların daha belirgin şekilde artmasına sebebiyet verdiği ifade edildi.
Almanya ilk sırada yer alıyor
Demir ve Demir Dışı Metaller sektörünün mart ayında 1,1 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek genel ihracattan yüzde 4,87 oranında pay elde ettiğinin bilgisini paylaşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkan Vekili ve İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, Ocak-Mart döneminde ise geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 8,1 azalışla 3,06 milyar dolar ihracat gerçekleştirildiğinin bilgisini paylaştı. Tecdelioğlu, sektörün en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkeler arasında Almanya’nın ilk sırada, İtalya’nın ikinci, ABD’nin üçüncü, Bulgaristan’ın dördüncü ve Irak’ın ise beşinci sırada yer aldığını belirtti.
Ham maddedeki fiyat artışlarının ihracat rakamlarını doğrudan etkilediğini ve değer olarak artışlara sebebiyet verdiğini ifade eden Tecdelioğlu, “Bu ilk bakışta olumlu gibi görünüyor fakat önemli olan değer olarak artışın olduğu yerde miktar olarak da artışın gerçekleşmesi. Miktar olarak artış olmadığı için de değer olarak artış sürdürülebilir değil. Çünkü bir noktadan sonra pahalı kaldığınız için rekabetçi gücünüzü kaybediyorsunuz ve rekabet edemiyorsunuz.” dedi.
İhracatçı açısından zorluklar sürüyor
31 Mart’ta yapılan yerel seçimler sonrası kesintisiz 4 yıllık bir istikrar döneminin başladığına işaret eden Tecdelioğlu, ekonomi yönetimiyle birlikte rasyonelleşmeye yönelik atılan adımların olumlu olduğunu ve yeni dönemde özellikle artan maliyetler ve finansmana erişim konusunda otoriteden somut adımlar beklediklerini belirtti. Enflasyonla mücadelenin ekonominin sağlığı açısından en önemli konulardan biri olduğunu ama finansmana erişimle alakalı zorluklarla karşılaşmaya devam ettiklerinin altını çizen Tecdelioğlu, enflasyonla döviz kurunun aynı paralellikte gitmesi yönünde bir beklentinin olduğunu yineledi.
Tecdelioğlu sözlerini şöyle sürdürdü;
“Bizim sektörümüz dahil tüm sektörleri etkileyen diğer unsur da dünya çapında süren parasal sıkılaşma politikaları, bu sürecin de yılın ikinci yarısından sonra sona ereceğini ve emtia piyasalarındaki yükselişe paralel ihracatımızın da hız kazanacağını düşünüyorum. 2024 yılı için yerel seçimler sonrasında döviz kurunun üzerindeki baskının kalkmasıyla ihracatçının daha da rahatlayacağına dair bir beklentimiz bulunuyor. Umuyoruz ki hem ihracatımızın arttığı hem de dezenflasyonist sürecin başladığı, rekabetçi gücümüzü geri kazandığımız, ülkemizin ekonomisinin güçlenerek yoluna devam ettiği ve dünya ekonomisindeki belirsizliklerin birer birer yok olduğu bir süreç olur.”
