Kullandığınız platformlarda dijital varlıklarınızı korumanın dezavantajı nedir? Sıcak cüzdanlar mı daha güvenli, yoksa soğuk cüzdanlar mı? Hangisi kullanışlı ve neden? Çoğu kripto yatırımcısı bu konuda bilgi sahibi değil.
Kripto varlık birimi, nakit para ya da banknotlara benzer fiziksel belirteci olmayan soyut değer deposudur. Bitcoin (BTC) satın aldığınızda gerçekte BTC blok zincirinde bir genel anahtar ve bir özel anahtara sahip olursunuz. Genel anahtarı banka hesap numaranız gibi düşünün. Onu herkesle paylaşabilirsiniz ancak paranıza erişim sağlamaz. Özel anahtar, banka hesabınızın şifresi gibidir. Lütfen kimseyle paylaşmayın, yoksa tüm varlığınızı çalabilirler. Kaybederseniz… Varlıklarınıza elveda demeniz gerekebilir çünkü görünüşe göre geri almanın yolu yok. Bu nedenle özel anahtarlarınızı kripto cüzdanında güvende tutmak çok önemlidir.
Kripto varlık cüzdanı, Bitcoin, Ethereum veya satın almaya karar verdiğiniz varlık birimini saklayabileceğiniz dijital cüzdandır. Kriptonuza erişimi güvenli hale getiren dijital depolama biçimidir. Sıcak cüzdanlar çevrimiçi hizmetlerdir. Başlıca özelliği, internet bağlantısıyla herhangi bir cihazdan çalıştırılabilmesidir.
Kişisel cüzdanlar için güvenli kripto alternatifi FairSide’ın CEO’su Brandon Brown, “Borsalar müşteri fonlarını emanete alırken, bunları genellikle soğuk cüzdanlarda (çevrimdışı) saklıyor, aynı zamanda kullanıcı fonlarından oluşan veritabanı tutuyorlar” diyor.
Müşterilerin fonları borsalarda bir araya getirilen cüzdanlar aracılığıyla havuzda toplanır. Bitcoin’i borsaya aktardığınızda, bunun size tahsis edilen tek bir cüzdanda saklanması gerekmez. Diğer kullanıcıların fonlarıyla birlikte havuza gider” diye açıklıyor.
Borsaların bünyelerinde bulundurdukları cüzdanlar, platformlardaki hesap sahiplerinin anahtarları üzerinde tam kontrol sağlar. Gizli kodları güvende tutmak için 2 faktörlü kimlik doğrulayıcı yöntemi uygulanır. Ancak kripto uzmanları, çevrimiçi cüzdanlar söz konusu olduğunda kullanıcının varlıklarının güvenliğini üçüncü tarafa emanet etmenin riskleri olduğu konusunda uyarıyor. Eğer servis sağlayıcının başına bir şey gelirse paranızı kaybetme olasılığınız yüksektir. Örneğin, FTX olayında yaşananlar gibi.
Yalnızca kurumsal yatırımcılara borsalar özel saklama hizmetleri sunuyor. Soğuk cüzdanlar yüksek ön maliyet, üst düzeyde teknik bilgi gerektirir. Kripto cüzdanlarının güvenliğini sağlamak amacıyla kullanıcılar, “tohum ifadeler” diye adlandırılan gizli kelimeleri kullanarak çevrimdışı cüzdanlar oluşturur.
Tohum ifadesi, cüzdanın genel, özel anahtarlarını türetmek, cüzdan yedeğini almak ve geri yüklemede kullanılır. İnternete bağlı olmayan cihazda tamamen çevrimdışı saklanır. Bir kripto varlık birimi soğuk cüzdanı açmak için gereken şifre veya PIN erişimine ihtiyaç duyulur. Bu tür saklama cüzdanda her işlemin dijital imzası, insan katılımı ile gerçekleşir. Yani işlemi gerçekleştiren veya onaylayan kişi, dijital imza atarak işlemi Blockchain’e kaydedilebilir hale getirir.
Donanım cüzdanı, özel anahtarlarınızın çevrimiçi sistemle temas etmesini engellediğinden, bilgisayar korsanlarının varlıklarınıza ulaşması zor olur. Dezavantajı ise bu yöntemin sürekli varlık alım satımını destekleyemeyecek kadar yavaş olmasıdır. Kripto güvenlikten ödün vermeden günlük kullanıcılara soğuk cüzdan deneyimini basitleştirmek istiyor. Mesela; yazılım cüzdanlarını, Samsung’un kripto cüzdanı gibi akıllı telefon donanım bileşenleriyle desteklenen indirilebilir uygulamalara entegre etmek umut verici bir gelişme.
Anlaşılması, çalıştırılması en basit soğuk cüzdan olan paper wallet; üzerinde anahtarlarınızın yazılı olduğu kağıt parçasıdır. Anahtarlarınızı kağıda yazdırmayı, işlemleri hızlandırmaya yönelik taranabilir QR kodu eklemeyi içerir. Fakat kağıt cüzdanlar kaybolabilir, yırtılabilir veya ıslanarak okunmaz hale gelebilir.
Son olarak, kripto varlıklarını kendi blok zincirlerinde muhafaza etmek, çoğunlukla daha güvenli, ödüllendiren seçenektir. Varlıklar, kendi zincirlerinde adeta dijital cüzdan görevi görerek kullanıcılara ek kontrole ve ödüllere olanak tanır. Kripto varlık birimi işlemleri için kripto cüzdanı kullanma işleyişi, sahip olduğunuz cüzdanın türüne bağlıdır. Diğer para birimlerini dijital biçimde gönderme şeklinizden pek farklı olmayan basit bir süreçtir.
İletişimci ve yazar Rachel Aysen Odacıoğlu, Türkiye'de bir kripto platformunda basın, proje ve halka ilişkiler görevini üstlendi. Kripto paralarla ilgili etkinlikler gerçekleştirdi. Çeşitli konularda dergilere yazılar yazdı. Aynı zamanda Türkiye'nin tanınmış markaları, global lüks markalara iletişim danışmanlığı görevini halen sürdürmektedir.
